Yapay Zeka Okuryazarlığı


Gökçearslan Ş. (Editör), Durak H. (Editör)

Nobel Yayınevi, Ankara, 2024

  • Yayın Türü: Kitap / Araştırma Kitabı
  • Basım Tarihi: 2024
  • Yayınevi: Nobel Yayınevi
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Gazi Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Önsöz

Yapay zekâ, günümüzün en önemli teknolojik gelişmeleri arasında yer alan ve diğer teknoloji araçlarından farklı olarak insanı ve diğer teknolojileri daha da güçlendiren bir araçtır. Günümüzde yapay zekâ, yaşamın her alanında köklü değişim ve dönüşümlere zemin hazırlamaktadır. Artık yapay zekâ, hayatımızda belirleyici bir güç haline gelmiş ve hızla yeni gelişmelere yol açan bir teknoloji olarak yeni bir kapı aralamıştır. Özellikle üretken yapay zekâ alanındaki son gelişmelerle birlikte yapay zekanın popülerliği ve önemi daha da artmıştır. Bu nedenle yapay zekayı anlamak ve etkin bir şekilde kullanmak, günümüzün en temel becerilerinden biri haline gelmiştir. Yapay zekâ okuryazarlığı, bireylerin yapay zeka ile etkili bir şekilde işbirliği yapmaları ve iletişim kurmalarını, etkili bir araç olarak kullanmalarını ve yapay zekayı eleştirel bir şekilde değerlendirmelerini sağlayan bir dizi beceridir. Bu beceri sadece bilgisayar bilimcileri için değil, herkes için temel bir beceri olarak görülmektedir. İş yaşamında yapay zekâ okuryazarı olan bireylerin avantajlı hale geldiği bilinmektedir. Günlük yaşamda ise yapay zekâ okuryazarı bireyin potansiyelini etkin bir biçimde kullanacağı, yaşam konforunu artıracağı ön görülmektedir.

Yapay zekâ, tüm dünya ülkelerinin ilgisini çekmiştir. Yapay zekâ, toplumsal değişime zemin hazırlamış ve dijital dönüşümü farklı bir boyuta taşımıştır. Tüm ülkeler, yapay zekayı toplumsal yaşantılarına entegre etmede maratona aynı çizgide başlamıştır. Bu yarışta ipi göğüsleyebilmek, ülkelerin bundan sonraki çabalarına bağlıdır. Yarış devam etmektedir, geri kalan ve farkı kapatamayan ülkeler, yapay zekanın potansiyelini tam anlamıyla kavrayamamış olanlar olacaktır. Yapay zekâ teknolojisinin potansiyelini tam anlamıyla anlayabilmek ve etkili bir şekilde kullanabilmek için yapay zekâ okuryazarlığına sahip olmak herkes için önemlidir. Bu kitapta toplam 20 bölüm yer almaktadır. Kitap yazarları yapay zekâ alanında çalışan, alanında uzman bilim insanlarındır.

Kitabın amaçlarından biri, geniş perspektifte yapay zekayı anlamak, yapay zekâ okuryazarlığını teşvik etmek ve okuyucuları bu alanda geliştirmektir. Diğer amacı ise yapay zekâ dünyasına kapsamlı bir giriş yapmak isteyen okuyucuların bu heyecan uyandıran meraklarına eşlik etmektir. Herkes için yapay zekâ öğrenmenin gerekliğinden yola çıkılarak konu başlıkları belirlenmiştir.  Kitapta, yapay zekanın temel kavramlarından başlayarak büyük dil modelleri ve istem mühendisliği gibi teknik detaylara kadar geniş yelpazede konulara yer verilmiştir. Hem teorik bilgi hem de pratik uygulama örneklerinin yer aldığı kitapta insan-bilgisayar etkileşiminden ulusal ve uluslararası yapay zekâ stratejilerine, üniversite ve üniversite öncesi yapay zekâ eğitimine, teknoloji öngörüsü ile gelecek perspektifine, yapay zeka kültürüne, günlük yaşamın her alanında yapay zekanın etkilerinden iş dünyasındaki kullanımına kadar geniş bir bakış açısı sunar. Kitap, yapay zekâ okuryazarlığının önemini vurgulayarak, okuryazarlığın teknik boyutundan insan boyutuna, güvenlikten etik ve yasal duruma kadar birçok konuyu bilimsel bir çerçevede ele alır. Kitap, aynı zamanda yapay zekanın fırsat ve riskleriyle başa çıkma stratejilerini incelerken eleştirel bir bakış açısı sunmayı ve okuyucuları yapay zekâ dünyasına daha bilinçli bir şekilde adım atmaya teşvik etmeyi amaçlar.