Birinci Dilde Üretici (Aktif) Kelime Bilgisinin Gelişimi: “Bil Bakalım Kim?” Oynayalım


Yekeler A. D., Ulusoy M.

Kastamonu Eğitim Dergisi, cilt.29, sa.2, ss.275-283, 2021 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 29 Sayı: 2
  • Basım Tarihi: 2021
  • Dergi Adı: Kastamonu Eğitim Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.275-283
  • Gazi Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Çalışmanın amacı: Bu araştırmanın amacı, ilkokul 2. sınıf öğrencilerinin kelime oyunlarında üretici kelime bilgilerini nasıl kullandıklarını incelemektir. Bu doğrultuda araştırmada “öğrenciler kelime bilgilerini oyunlarda nasıl kullanıyor?” sorusuna cevap aranmıştır. Bu amaç doğrultusunda dinleme ve konuşma becerilerine yönelik olarak tasarlanan bir kelime oyunu seçilmiştir. Materyal ve Yöntem: Araştırmada ilkokul öğrencilerinin kelime oyunlarında üretici kelime bilgilerini nasıl kullandıkları incelenmeye çalışıldığından nitel araştırma yöntemlerinden biri olan durum çalışması yöntemi kullanılmıştır. Araştırma verilerinin analizinde öğrencilerin oyun esnasında sordukları sorular/ kullandıkları kelimeler ile elde edilen veriler iki araştırmacı tarafından analiz edilerek kodlar belirlenmiş ve bu kodlara uygun temaları oluşturarak veriler yorumlanmıştır. Temalar altında gruplandırılan kelimelere ait yüzde ve frekans hesapları yapılmıştır. Araştırma bulguları tanımlanırken gerekli yerlerde doğrudan alıntılarla desteklenmiştir. Görüşme verilerinin analizinde ise öğrencilerin verdikleri cevaplar içerik analizine tabi tutularak belli temalar altında ve doğrudan alıntılara yer verilecek şekilde paylaşılmıştır. Bulgular: Araştırma sonucunda öğrencilerin kelime bilgilerini, görseller aracılığıyla genellikle karakterin fiziksel özelliklerine ve ardından mesleğine yönelik sorular üreterek kullandığı ve oyunu kazanmak için kendilerini sonuca yaklaştıran ipucu kelimeler kullanarak sorular sormaya çalıştıkları sonuçlarına ulaşılmıştır. Yapılan görüşmeler sonucunda öğrenciler oyunla ilgili hislerinde büyük oranda heyecanlı olduklarını ifade etmişlerdir. Oyunun kazandırdıklarına yönelik olarak ise uygun soru sorma ve doğru kelimeleri kullanma becerilerini kazandıklarını belirtmişlerdir. Oyun sürecinde uygun kelime bulmakta zorlandıklarını ifade etmeleri kelime bilgilerinin derinliğini sorgulamaları açısından yararlıdır. Önemli Vurgular: Soru sorma sürecinde öğrenciler bir konuyla ilgili mevcut anlayışlarını ifade edebilir, diğer fikirlerle bağlantı kurabilir ve bilmediği noktaların farkına varabilirler. Bu doğrultuda uygun kelimeyi bulup soru sorabilmek oyunu kazanmak ve birinci dilde üretici kelime bilgisinin kullanımı açısından önemlidir