3. ULUSLARARASI BALKANLAR, ANADOLU, KAFKASYA ve TÜRKİSTAN COĞRAFYASI SANAT, KÜLTÜR, TARİH ve FOLKLOR KONGRESİ/SANAT ETKİNLİKLERİ, Aydın, Türkiye, 24 - 26 Ekim 2023, cilt.1, ss.415-419
Üzerinde araştırmalar yaptığımız ve
çalışmakta olduğumuz Türklerin dip tarihi konusu, tarihi belgelerin son derece
yetersiz olduğu dönemlerdir. Bir başka ifade ile anlatılacak olunursa “iğne ile
kuyu kazmak” budur. Öncelikle şunu belirtmek ki yöntemimiz, “bilinen çağlardan
kaynakları az olan çağa doğru ilerlemektir”. Kaynaklarımız ise ulaşabildiğimiz
her bilgidir. Çin tarihi 1450’de kurulup 1050’de yıkılan Shang hanedanlığı ile
başlar. Shang sülalesi tarım ile uğraşır, şehirlerde yaşarlardı. Sibirya
tarafındaki insanlardan öğrendikleri biçimiyle bronz silahlar ve tunç aletler
dökerlerdi. Kap üzerlerine hayvan şekilleri yaparlardı. Daha çok Gök Tanrı
dinine inanırlardı. Yine Türklerden at beslemeyi ve savaş arabaları yapmayı
öğrendiler. Türk harp tekniği ile savaşmayı da öğrenmişlerdi. Çin’in ilk devlet
mensupları bu yenilikleri Sibirya tarafından kimlerden almış
olabilirlerdi? Çin tarihleri, Hiungnu
yani bildiğimiz anlamıyla Hun adını MÖ IV. yüzyılın başında yani 300’lü
yıllarda kaydetmeye başlar. Bu tarihten önce de Hunlar yaşamaktaydı. Ancak Çin
tarihlerin onları farklı adlarla anmıştı. Çinlilerin kayıt tutmaya başladığı MÖ
206’da Çin’in komşuları; Türkler (Hunlar ve diğer Türk boyları),
Proto-Moğollar, Tibetliler ve Tunguzlar idi. Çinli olmayan bu kavimler baştan
beri Çin’in çevresinde hayat sürmekteydi. Fakat daha önceki yıllarda bu
kavimlerin adı kaynaklarda farklı yazılmıştı. 206’dan beri kavim adları kısmen
değişse de takip edilebilmektedir. Biz bildirimizde ilk Türk Devleti olarak
kabul edilen Hunlardan önce tarih sahnesinde rol almış Türk topluluklarını
tanıtmaya çalışacağız. Hunlardan önce tarih sahhnesinde bulunan pek çok Türk
topluluğu olduğu bilinmektedir. Ancak biz Çine komşu ve Çin kaynaklarında yer
alan Türk toplulukları üzerinde duracağız.
Anahtar sözcükler: Proto-Türkler,
Türkler, Hunlar