Türk Arkeoloji ve Etnoğrafya Dergisi, sa.88, ss.95-111, 2024 (Hakemli Dergi)
II. Meşrutiyet’in ilanı sonrası yaygın hale gelen milliyetçilik akımı ile birlikte mimaride ulusal olma fikri hâkim
olmuştur. 1908-1930 yılları arasında etkili olan Birinci Ulusal Mimarlık Dönemi’nde mimaride yabancı unsurların
arındırılması amaçlanmıştır. Osmanlı Devleti’nin 1873 yılı Viyana Sergisi için hazırlattığı, içeriğinde Osmanlı
Usullerine de yer verilen Usul-i Mi’mari-i Osmani kitabı, dönem mimarlarına esin kaynağı olmuştur. Söz konusu
dönemde inşa edilen yapıların cephe tasarımında kullanılan sütun düzenlerinin anılan kitapta tanımlanan Osmanlı
Usulleri ile olan oransal ilişkisi çalışmanın konusu olmuştur. Bu kapsamda bahse konu dönemde inşa edilen Ankara
Etnografya Müzesi’nin giriş cephesinde yer alan sütun düzeninin oransal incelemesi yapılarak elde edilen veriler
ışığında dönem mimarlığı, Osmanlı Usullerinin kullanımı bakımından değerlendirilecektir.
The idea of nationalism was predominant in architecture with the nationalist movement, which became widespread
after the second constitutional period. It was aimed at cleaning the architectural elements that were passed from
other nations in the First National Architectural Period, which period having been influential between the years of
1908-1930. The Usul-i Mi’mari-i Osmani book, which has given a place about Ottoman styles and was prepared for
the 1873 Vienna Exhibition by the Ottoman Empire, is a source of inspiration for the architects of that period. This
article will investigate the comparison of the proportions of Ottoman styles being defined in the above-cited book to
the pillar design of the architectural facade being built in the aforementioned period. In this context, the architectural
period will be evaluated in terms of using Ottoman styles in the light of data obtained while investigating the
proportions of columns in the front portico facade of the Ankara Ethnography Museum, which museum was built
during this period.