İŞ MAKİNELERİ KAYNAKLI BAĞLANTILARINDA OLUŞAN HASARLAR VE ÖNLEME YÖNTEMLERİ


Creative Commons License

Özçatalbaş Y., Yaşar S.

18th INTERNATIONAL CONFERENCE ON ENGINEERING & NATURAL SCIENCES, Girne, Kıbrıs (Kktc), 25 - 29 Kasım 2025, ss.488-501, (Tam Metin Bildiri)

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Girne
  • Basıldığı Ülke: Kıbrıs (Kktc)
  • Sayfa Sayıları: ss.488-501
  • Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
  • Gazi Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu derleme çalışmasında, literatürde yer alan bilimsel çalışmalardaki veriler ve öneriler çerçevesinde iş makinelerinde işletme şartlarında karşılaşılan başlıca hasar türleri, hasarların oluşum mekanizmaları ve öneriler değerlendirilmiştir. Yapılan araştırmalar, iş makinelerinde meydana gelen arızaların önemli bir kısmının kaynaklı bağlantılardan kaynaklandığını göstermektedir. Özellikle ekskavatör tipi iş makinaları, yoğun dinamik yükler, darbeli zorlanmalar ve zorlu çevresel koşullar altında çalışan kritik yapısal elemanlardır. Bu sistemlerin en kritik elemanlarından biri olan kaynaklı bağlantılar, yük aktarımında ve yapısal bütünlüğün korunmasında belirleyici bir rol oynayan kepçe gövdesini oluşturan çelik saclar arasındaki kaynaklı bağlantılarda yüksek gerilim yığılmalarına yol açmakta ve zamanla servis şartlarındaki yüklemelere rağmen hasar oluşturabilmektedir. Bununla birlikte kaynaklı birleştirmeler için uygun olmayan Kaynak Prosedür Şartnameleri (WPS’ler) veya kaynak prosesleri sürecinde yapılan işlem hataları, Tahribatsız Muayenenin (NDT) tam veya doğru uygulanmaması gibi faktörler hasarların önemli sebepleridir. Ayrıca, ürünün tasarımı sürecinde, yanlış malzeme seçimi veya şekillendirme sürecinde yapılan hatalar da iş makinalarında meydana gelen hasarların nedenlerindendir.

Literatür verileri, ekskavatör bomları, bağlantı noktaları ve benzeri konstrüksiyon parçalarında görülen hasarların çoğunlukla kaynak kökenli yorulma çatlakları ile malzeme uyumsuzluklarından kaynaklandığını ve bu tür hasarların toplam arıza türleri içerisinde önemli bir paya sahip olduğunu ortaya koymaktadır.

Bu çalışma ile iş makinelerindeki kaynaklı bağlantı güvenliğini artırmak amacıyla mevcut araştırmaların bütüncül bir bakış açısıyla derlenerek bilimsel bir veri kaynağının oluşturulması hedeflenmiştir.

Anahtar Kelimeler: İş Makineleri, Kaynaklı Bağlantılar, Hasar Analizi, Hasar Mekanizmaları.

In this research study, the main types of failures encountered in construction machinery under operating conditions, the mechanisms of failure formation, and recommendations were evaluated within the framework of scientific studies and data found in the literature. The research conducted shows that a significant percentage of failures occurring in construction machinery are caused by welded joints. Especially excavator-type construction machinery are critical structural elements operating under intense dynamic loads, impact stresses, and harsh environmental conditions. Welded joints, one of the most critical elements of these systems, cause high stress loads in the welded joints between the steel plates that form the bucket body, which plays a decisive role in load transfer and maintaining structural integrity, and can cause damage over time despite the loads under service conditions. However, factors such as Welding Procedure Specifications (WPS) that are not suitable for welded joints or faults in the welding process, such as the incomplete or incorrect application of Non-Destructive Testing (NDT) procedures, are significant causes of failures. Furthermore, wrong material selection during the product design process or faults made during the forming process are also causes of failures in construction machinery.

Literature shows that failures in excavator booms, connection parts, and similar construction components are mostly caused by fatigue cracks originating from welding and material incompatibilities, and that such failures account for a significant percentage of total failure types.

This study aims to create a scientific knowledge base by reviewing existing research from a comprehensive perspective in order to improve the safety of welded connections in construction machinery.

 

Keywords: Construction Machinery, Welded Joints, Failure Analysis, Failure Mechanisms.