18th INTERNATIONAL CONFERENCE ON ENGINEERING & NATURAL SCIENCES, Girne, Kıbrıs (Kktc), 25 - 29 Kasım 2025, ss.488-501, (Tam Metin Bildiri)
Bu
derleme çalışmasında, literatürde yer alan bilimsel çalışmalardaki veriler ve
öneriler çerçevesinde iş makinelerinde işletme şartlarında karşılaşılan başlıca
hasar türleri, hasarların oluşum mekanizmaları ve öneriler değerlendirilmiştir.
Yapılan araştırmalar, iş makinelerinde meydana gelen arızaların önemli bir
kısmının kaynaklı bağlantılardan kaynaklandığını göstermektedir. Özellikle
ekskavatör tipi iş makinaları, yoğun dinamik yükler, darbeli zorlanmalar ve
zorlu çevresel koşullar altında çalışan kritik yapısal elemanlardır. Bu
sistemlerin en kritik elemanlarından biri olan kaynaklı bağlantılar, yük
aktarımında ve yapısal bütünlüğün korunmasında belirleyici bir rol oynayan
kepçe gövdesini oluşturan çelik saclar arasındaki kaynaklı bağlantılarda yüksek
gerilim yığılmalarına yol açmakta ve zamanla servis şartlarındaki yüklemelere
rağmen hasar oluşturabilmektedir. Bununla birlikte kaynaklı birleştirmeler için
uygun olmayan Kaynak Prosedür Şartnameleri (WPS’ler) veya kaynak prosesleri
sürecinde yapılan işlem hataları, Tahribatsız Muayenenin (NDT) tam veya doğru
uygulanmaması gibi faktörler hasarların önemli sebepleridir. Ayrıca, ürünün
tasarımı sürecinde, yanlış malzeme seçimi veya şekillendirme sürecinde yapılan
hatalar da iş makinalarında meydana gelen hasarların nedenlerindendir.
Literatür
verileri, ekskavatör bomları, bağlantı noktaları ve benzeri konstrüksiyon
parçalarında görülen hasarların çoğunlukla kaynak kökenli yorulma çatlakları
ile malzeme uyumsuzluklarından kaynaklandığını ve bu tür hasarların toplam
arıza türleri içerisinde önemli bir paya sahip olduğunu ortaya koymaktadır.
Bu
çalışma ile iş makinelerindeki kaynaklı bağlantı güvenliğini artırmak amacıyla
mevcut araştırmaların bütüncül bir bakış açısıyla derlenerek bilimsel bir veri
kaynağının oluşturulması hedeflenmiştir.
Anahtar
Kelimeler:
İş Makineleri, Kaynaklı Bağlantılar, Hasar Analizi, Hasar Mekanizmaları.
In this research
study, the main types of failures encountered in construction machinery under
operating conditions, the mechanisms of failure formation, and recommendations
were evaluated within the framework of scientific studies and data found in the
literature. The research conducted shows that a significant percentage of failures
occurring in construction machinery are caused by welded joints. Especially
excavator-type construction machinery are critical structural elements
operating under intense dynamic loads, impact stresses, and harsh environmental
conditions. Welded joints, one of the most critical elements of these systems,
cause high stress loads in the welded joints between the steel plates that form
the bucket body, which plays a decisive role in load transfer and maintaining
structural integrity, and can cause damage over time despite the loads under
service conditions. However, factors such as Welding Procedure Specifications
(WPS) that are not suitable for welded joints or faults in the welding process,
such as the incomplete or incorrect application of Non-Destructive Testing (NDT)
procedures, are significant causes of failures. Furthermore, wrong material
selection during the product design process or faults made during the forming
process are also causes of failures in construction machinery.
Literature shows
that failures in excavator booms, connection parts, and similar construction
components are mostly caused by fatigue cracks originating from welding and
material incompatibilities, and that such failures account for a significant
percentage of total failure types.
This study aims to
create a scientific knowledge base by reviewing existing research from a
comprehensive perspective in order to improve the safety of welded connections
in construction machinery.
Keywords: Construction Machinery, Welded Joints, Failure
Analysis, Failure Mechanisms.