METAFİZİK/Filozofların Metafizik Sistemleri, A.KADİR ÇÜÇEN, Editör, Sentez Nesriyat, Bursa, ss.507-526, 2019
F. H. Bradley (1846-1924) İngiliz İdealistlerinin en ünlü, özgün ve
felsefi açıdan en etkilisidir. O, XIX.
yüzyılın en önemli İngiliz metafizikçisidir. Bradley metafiziği Aristotelesçi
bir biçimde, “ilk ilkelere ya da nihai doğruluklara ilişkin inceleme ya da
evreni basit bir biçimde parça parça veya fragmentlerle değil, fakat her
nasılsa bir bütün olarak kavrama çabası” olarak tanımlamıştır.
İngiliz filozoflarının genelde metafizikten sakınan bir eğilim sergiledikleri ve konularına pragmatik yaklaşımlarıyla
dikkat çektikleri durumda Bradley, düşünceleri itibarıyla farklı bir yer
tutmaktadır. O önemli bir metafizikçidir. Bradley’nin metafizik sistemini
sunduğu Görünüş ve Gerçeklik (Appearence and Reality) adlı eseri İngiliz
felsefesinde mutlak idealizmin en önemli ifadesi olarak kabul edildiği gibi
geleneksel tarzdaki metafiziğin de son
örneği olarak düşünülür.
Bu çalışmada Bradley’nin
metafizik sisteminin temel kavram ve problemleri bütünlüklü bir biçimde
değerlendirilmektedir.