Akademik Veri Yönetim Sistemi
Alka Yayınevi, Trabzon, 2021
Tercüme edilen bu eserde bugünkü Tuva, Kırgız, Hakas, Şor ve Altay dilleri ile Yenisey anıtlarının dili karşılaştırılmış, aralarındaki ilişkiler ve bu ilişkilerin dereceleri ortaya konmuştur.
Eserde, morfolojik özelliklerinden dolayı Kırgız ve Tuva dilleri üzerinde daha fazla durulmuştur. Ele alınan altı dildeki fonetik olayların rahat bir şekilde anlaşılabilmesi için kelimeler tek bir transkripsiyon alfabesiyle verilmiştir. Kullanılan transkripsiyon alfabesi eserin girişinde sunulmuştur.
Karşılaştırma yapılırken ele alınan altı dil arasındaki bütün özellikler değil, sadece karakter ve önem açısından Yenisey yazıtlarıyla ilişkisi daha fazla olan özellikler ele alınmıştır. Ayrıca eserde çağdaş beş dilin Yenisey yazıtlarındaki dille karşılaştırılıyor olması, Türk dili tarihi açısından da büyük önem arz etmektedir.
Son yıllarda Türk dili ve lehçeleri üzerine yapılan çalışmaların büyük bir bölümünü dil incelemeleri ve karşılaştırmaları oluşturmaktadır. Dolayısıyla bu eser Türkoloji alanında çalışma yapacak olanların işlerini kolaylaştıracak son derece başarılı bir çalışmadır.
Eserde ele alınan dillerin her biri ile ilgili birçok çalışma yapılmıştır ve yapılmaya da devam etmektedir. Fakat burada altı dilin tarihî, fonetik, söz varlığı ve dilbilgisi özelliklerinin ele alınarak kaşılaştırılıyor olması eseri farklı kılmaktadır.
Ayrıca eserin sonunda verilen eski kelimeler sözlüğünde, Yenisey anıtlarında rastlanan kök durumundaki kelimeler yer almaktadır. Çağdaş dillerde kullanım özelliklerine göre sonradan oluşmuş olan bazı gövde durumundaki kelimeler de alınmıştır. Bu sözlük, ele alınan beş Türk dilinde kelimelerin ne derece korunduğunu, onlardan hangilerinin artık kullanımdan düştüğünü ve çoğu konuşma dilinde başka kelimelerle değiştirildiğini göstermektedir.