Akademik Veri Yönetim Sistemi
Kuramdan uygulamaya Liderlik, Necati Cemaloğlu- Necmi Gökyer, Editör, Eğiten Kitap, Ankara, ss.1-615, 2022
Bu yeni çağda fiziki emeğin yerini bilgi, yaratıcılık ve hayal gücünden oluşan düşünce sermayesi bilginin her şeyin merkezinde olduğunu ortaya koymaktadır. Düşünce sermayesinin en önemli kaynağı insandır. Yaşanan hızlı değişimler liderlik anlayışına ilişkin yeni yapılandırmalara ve farklı özelliklere sahip olmasına duyulan ihtiyaçtan dolayı değişen dünya düzeninin ihtiyaçlarına cevap verebilecek modern liderlik yaklaşımları ortaya çıkmıştır. Bunlardan biri de bilgi çağının entelektüel sermayesi olan insana hizmet etme temeline dayanan "Hizmetkar Liderlik" yaklaşımı bu yeni yaklaşımlardan biri olmuştur.
İlk olarak Greenleaf tarafından ortaya atılan ve sonrasında birçok araştırmacı ve bilim insanı tarafından geliştirilen "Hizmetkar Liderlik" anlayışı; çalışanlara yol gösteren, onları güçlendirip potansiyellerini ortaya çıkartan, ortaya koyduğu vizyon ile onları ortak hedeflere yönelten ve en önemlisi kendini onlara hizmet etmeye adamış bir lider profili ortaya koymaktadır. Hizmetkâr lider; kendi ihtiyaçlarını ikinci plana, çalışanların ve ekibin ihtiyaçlarını ilk plana alır. İnsanların ve ait oldukları toplulukların büyümesi ve refahına odaklanır. Geleneksel liderlik genellikle “piramidin tepesinde” bir iktidar varlığını ve kullanımını içerirken, hizmetkâr liderlik farklıdır. Hizmetkâr lider; gücü paylaşır, başkalarının ihtiyaçlarını ön plana çıkarır ve insanların mümkün olduğunca gelişmesine ve performans göstermesine yardımcı olur. Önceliğini hizmet etmeye odaklamış hizmetkar lider; çalışanlarını güçlendirmeye ve canlandırmaya odaklıdır. Bu nedenle emir vermek yerine kendisi de hizmet eder. Otorite kurmak yerine alçak gönüllükle hareket ederek; çalışanların potansiyellerini, yaratıcılığını ve istekliliğini ateşleyecek şekilde davranır. Böylece; çalışanlar kendilerini adanmış, işe ve kuruma daha bağlı ve anlamlı işlerin peşinden koşmaktan dolayı tatmin hissedebilir. İnsanın ve dolayısıyla insani değerlerin giderek önem kazandığı günümüzde, hizmetkar liderler klasik liderlerden farklı olarak sergiledikleri öngörülü, samimi, dürüst, alçak gönüllü, fedakar, geri planda duran, sorumlu tavır ve davranışlarıyla çalışanların ve dolayısıyla örgütlerin başarısında önemli katkı sağlamaktadırlar. Hizmet üretimi, takım çalışması ve yaratıcılığın ön planda olduğu, buna karşılık küresel rekabet ortamında, hizmetkar liderler örgütlerin başarılarındaki en önemli unsurlardan biri olacağı ifade edilebilir.