Akademik Veri Yönetim Sistemi
mimar.ist, sa.69, ss.85-92, 2020 (Hakemli Dergi)
Öz:
Bu çalışma, Akdeniz coğrafyasındaki kültürel, sosyal ve ticari karşılaşmaların yapılı çevreye etkilerini, Venedik'teki Fondaco dei Turchi örneği üzerinden incelemektedir. Başlangıçta Venedik saray mimarisi ile Kuzey Avrupa tüccar hanesi tipolojisinin özelliklerini barındıran yapı, Osmanlı tüccarlarının kullanımıyla birlikte zamanla işlevsel ve mekânsal bir dönüşüm geçirerek özgün bir 'tüccar hanı' (trade inn) kimliği kazanmıştır. Bu dönüşüm sürecinde yapı, yalnızca ticari malların depolandığı ve alınıp satıldığı bir merkez olmanın ötesine geçerek, Türk tüccarlar için geçici konaklama, sosyal ve kültürel gereksinimlere (hamam, mescit gibi) yanıt veren mekânları bünyesinde barındıran, adeta bir serbest bölge ve ticari temsilcilik niteliği taşımıştır. Ticari ilişkilerin getirdiği etkileşim, mekânsal adaptasyonlara ve yeni işlevlerin eklenmesine olanak tanımıştır. Yağmur Topraklı'nın gözlemlerinden hareketle yeniden dikkat çekilen bu yapı, çalışma kapsamında, Türk-Venedik ticari ve kültürel ilişkilerinin mimarideki somut bir yansıması ve önemli bir sembolü olarak değerlendirilmektedir.
Abstract:
This study examines the reflections of cultural, social, and commercial interactions within the Mediterranean geography on the built environment, using the Fondaco dei Turchi in Venice as a case study. Initially embodying characteristics of Venetian palace architecture and Northern European trade house typology, the structure underwent a functional and spatial transformation through its use by Ottoman merchants, eventually acquiring a distinct 'trade inn' identity. In this process, the building transcended its role merely as a center for storing and trading goods; it incorporated spaces catering to the temporary accommodation, social, and cultural needs (such as baths and a masjid) of Turkish merchants, effectively functioning as a free zone and a commercial delegation. The interaction stemming from commercial relations facilitated these spatial adaptations and the addition of new functions. This structure, highlighted anew following Yağmur Topraklı's observations, is analyzed within this study as a tangible manifestation and a significant symbol of Turkish-Venetian commercial and cultural relations in architecture.