ANKARA’DAKİ DİŞ HEKİMLERİNİN BİFOSFONAT, DENOSUMAB VE BENZERİ İLAÇ KULLANAN HASTALARA YAKLAŞIMLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Creative Commons License

Deveci H., Çankal D. A.

ADO Klinik Bilimler Dergisi, cilt.11, sa.2, ss.1-16, 2021 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 11 Sayı: 2
  • Basım Tarihi: 2021
  • Dergi Adı: ADO Klinik Bilimler Dergisi
  • Sayfa Sayıları: ss.1-16
  • Gazi Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

ÖZET

AMAÇ: Bifosfonat, denosumab ve benzer yan etkilere sahip ilaçların osteoporoz, kanser ile ilişkili kemik metastazları ve Paget hastalığı gibi kemik ile ilişkili hastalıklarda kullanımının artması ile ilaçla ilişkili osteonekroz (Medication-Related Osteonecrosis of the Jaws, MRONJ) tablosunun görülme sıklığı da artmaktadır. Bu sebeple söz konusu ilaçları reçete eden tıp hekimlerinin ve diş hekimlerinin ilaçların kullanım alanları, etki mekanizmaları, ortaya çıkabilecek komplikasyonları konusunda gerekli bilgi ve donanımına sahip olmaları gerekmektedir.

GEREÇ ve YÖNTEM: Bu çalışmada  Ankara’da hizmet veren diş hekimlerinin MRONJ ile ilgili bilgi düzeylerinin ve yaklaşımlarının değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla çalışmada diş hekimlerine web-tabanlı anket ve yüz yüze görüşme metodu olarak 2 farklı yaklaşım uygulanmıştır.  Çalışmada 130 kişi web-tabanlı ankete, 173 kişi ise yüz yüze ankete katılmıştır.

BULGULAR: Tüm cevaplar değerlendirildiğinde bifosfonat, denosumab ve benzer yan etkilere sahip ilaçların osteonekroza sebep olabileceğinin farkındalığının %94,1 (285 kişi) oranında olmasına ve osteonekrozun en sık hangi çenede görüldüğü sorusuna %74 oranında doğru cevap verilmesine rağmen bu tür ilaçların kullanım endikasyonlarında doğru cevap oranının %6,6’yı geçmediği görülmüştür. Osteonekrozun teşhisi konusunda %25 olan doğru cevap oranının bu tür ilaçları kullanan hastalara risk oluşturacak tedavi yaklaşımlarının bilinirliğinde %7,9’a düştüğü görülmüştür.

SONUÇ: Çalışmanın sonuçları değerlendirildiğinde, hem diş hekimliği eğitimi sırasında, hem mezuniyet sonrası sürekli eğitim yapılarak diş hekimlerinin MRONJ konusunda bilgi düzeylerinin arttırılmasının gerekli olduğu sonucuna ulaşılmıştır.


ABSTRACT

AIM: Increased use of bisphosphonates, denosumab, and other drugs with similar side effects, which are prescribed for osteoporosis, cancer-related metastases and bone-related diseases like Paget’s disease, have resulted in an elevated frequency of Medication-Related Osteonecrosis of the Jaw (MRONJ) cases. Thus, medical doctors and dentists who prescribe these drugs should have full knowledge about their indications, mechanisms of action and complications caused by these drugs.

METHODS: In this study, we aimed to assess the knowledge of dentists who work in Ankara, Turkey, on the correct procedures and approach they would apply when treating patients with MRONJ.  We used two approaches for this purpose: a web-based survey and face-to-face interviews with dentists. 130 subjects filled the online survey and 173 subjects were interviewed.

RESULTS: The overall responses showed that despite 94.1% (285 subjects) know that bisphosphonates, denosumab, and other drugs with similar side effects may cause osteonecrosis of the jaws, and 4% of them correctly answering the question “which jaw is more likely to be affected by osteonecrosis of the jaw,” only 6.6% accurately answered questions about the indications of such drugs. While 25% of the participants correctly answered the questions regarding the diagnosis of MRONJ, only 7.9% of them knew all the dental treatments which could put the patient at risk for MRONJ.

CONCLUSION: After evaluating the results, we concluded that the awareness among dentists should be increased by educating the dentists both prior to and after graduation from dentistry faculties.