Öğretim Tasarımı, Modelleri ve Program Geliştirmeyle İlişkisi

Creative Commons License

Kıyak Y. S., Budakoğlu I. İ., Coşkun Ö.

Tıp Eğitimi Dünyası, cilt.19, sa.58, ss.5-23, 2020 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Derleme
  • Cilt numarası: 19 Sayı: 58
  • Basım Tarihi: 2020
  • Doi Numarası: 10.25282/ted.605740
  • Dergi Adı: Tıp Eğitimi Dünyası
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.5-23
  • Gazi Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Öğretim tasarımı ve program geliştirme kavramları iki ayrı sürece işaret etse de birbirleriyle ilişkilidir. Bu durum, birbirleriyle benzerlik ve farklılıklar oluşturmakta ve dolayısıyla söz konusu iki kavramın sınırları hakkında karışıklığa yol açmaktadır.
Amaç: Bu çalışmanın amacı, öğretim tasarımı ve program geliştirme arasındaki ilişkiyi inceleyip bazı öğretim tasarım modellerini ifade ederek alan yazındaki açığın kapanmasına katkıda bulunmaktır.


Bunun için önce öğretim ve program kavramları açıklanmıştır. Daha sonra öğretim tasarımı süreci incelenmiş ve bunlarla ilgili örnekler tıp eğitimi alanından verilmiştir. Daha sonra da öğretim tasarımı ve program geliştirme arasındaki ilişki ifade edilmiştir. Makalenin son bölümünde ise sırasıyla “4C/ID” modelinden, ADDIE yaklaşımından, “Dick, Carey ve Carey”, “Keller’ın ARCS Motivasyon”, “ASSURE”, “Kemp, Morrison ve Ross” ve “Gerlach ve Ely” adlı öğretim tasarım modellerinden bahsedilmiştir.


Program geliştirme, amaç ve hedeflerin ne olması gerektiğiyle ilgiliyken; öğretim tasarımı, o amaç ve hedeflere nasıl ulaşılacağı ile ilgilidir. Program geliştirme daha geniş, öğretim tasarımı ise dar kapsamlıdır. Genel olarak böyle bir ayrım yapılabilmesine rağmen öğretim tasarımı ile program geliştirme arasındaki sınırın kesin yeri belirli değildir. Çünkü literatürde bu sınırın nerede olduğuna dair çeşitli görüşler mevcuttur. 4C/ID öğretim tasarım modeli, özellikle tıp eğitimi alanında etkin bir şekilde kullanılabilen bir modeldir. ADDIE, bazı yayınlarda öğretim tasarım modeli olarak değerlendirilmiş olsa da bir model değildir, yaklaşımdır. ASSURE öğretim tasarım modelinden, öğretimde teknoloji desteği kullanılmak istendiğinde yararlanılabilir ve bu model öğretim tasarımı için çok sayıda kişi gerektirmez, tek bir eğitici bile kendi başına kullanabilir. Gerlach ve Ely öğretim tasarım modeli de profesyonel öğretim tasarımcılarını gerektirmez. Eğiticilerin içeriğin başta belirlenmesine yönelik eğilimini dikkate alarak modelin başlangıcına içeriğin belirlenmesini koyması, bu modeli farklı kılan bir özelliktir.