BAZI DÜZCE HALK İLAÇLARININ KİMOTRİPSİN, ÜREAZ İNHİBE EDİCİ VE ANTİOKSİDAN AKTİVİTELERİ


Günbatan T., Salihoğlu E., Gürbüz İ., Akaydın S., Akaydın G.

Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dergisi, cilt.47, sa.2, ss.1-13, 2023 (Scopus) identifier identifier

Özet

Amaç: Bu araştırmada Düzce'de halk ilacı olarak kullanılan yedi bitkinin [Dioscorea communis (L.) Caddick & Wilkin, Mentha longifolia (L.) L. subsp. typhoides (Briq.) Harley, Origanum vulgare L., Rubus ulmifolius Schott, Salvia tomentosa Mill., Thymus longicaulis C.Presl subsp. longicaulis, Trachystemon orientalis (L.) D. Don] üreaz, kimotripsin inhibe edici ve antioksidan aktivitelerinin tespiti amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Bu amaçla bitkilerden metanol ve su ekstreleri hazırlanmıştır. Daha sonra in vitro üreaz ve kimotripsin inhibitör aktiviteleri belirlenmiştir. Ayrıca farklı yöntemlerle antioksidan aktiviteleri (ABTS, CUPRAC, DPPH), toplam fenol ve flavonoit içerikleri de tespit edilmiştir. Sonuç ve Tartışma: D. communis, O. vulgare, S. tomentosa ve T. longicaulis'in metanol ekstreleri orta düzeyde üreaz inhibitör aktivite (%34.26 ile %44.94 aralığında inhibisyon) gösterirken, diğerlerinde aktivite daha düşük bulunmuştur. En güçlü kimotripsin inhibe edici aktivite R. ulmifolius metanol ekstresi ve T. orientalis su ekstresinde gözlenmiştir (IC50 değerleri sırasıyla 65.32 ve 78.65µg/ml). Genel olarak, çalışılan bitkiler yüksek fenol ve flavonoit içeriklerine uygun olarak yüksek antioksidan aktivite göstermiştir. Sonuç olarak R. ulmifolius ve T. orientalis kuvvetli kimotripsin inhibe edici aktiviteleri ile dikkat çekmiştir. Bu bitkilerin kimotripsin aktivitesi üzerinde daha kapsamlı çalışmaların yapılması gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler: Antioksidan, halk ilacı, kimotripsin, Rubus ulmifolius, üreaz