Kullanıcı Deneyimi ve Tasarım Performansı Açısından Türkiye'deki Basketbol Salonları: Niteliksel Bir Kullanım Sonrası Değerlendirme (POE) Yaklaşımı


Creative Commons License

Işiklar Bengi S., Toprakli A. Y.

Gazi University Journal of Science Part B: Art Humanities Design and Planning, cilt.13, sa.2, ss.137-154, 2025 (Hakemli Dergi)

Özet

Öz:


Dünya genelinde büyük ölçekli basketbol salonlarının yaygın popülaritesine rağmen, bu yapıların tasarım performansı ve kullanıcı deneyimi üzerine, özellikle bölgesel bağlamlarda gerçekleştirilen araştırmalar sınırlı kalmaktadır. Bu niteliksel Kullanım Sonrası Değerlendirme (POE) çalışması, Türkiye'deki üç seçkin basketbol salonunda tasarım, kullanıcı deneyimi ve tesis yönetim uygulamaları arasındaki etkileşimi incelemektedir. Yerinde gözlemler, doküman analizi ve tesis yöneticileriyle yapılan görüşmeler aracılığıyla gerçekleştirilen araştırma, tasarım kararlarının kullanıcı deneyimleri ve işletme verimliliği üzerindeki etkilerini ortaya koymaktadır. Bulgular, özellikle HVAC sistemleri, doğal havalandırma, çok amaçlı kullanım adaptasyonu ve yönlendirme gibi konularda tekrar eden sorunları açığa çıkarmaktadır. Ayrıca, yönetim yapılarının salon performansı üzerindeki etkisi ve kullanıcı geri bildirimlerinin dâhil edilmesinin önemi vurgulanmaktadır. Tesis yöneticilerinin bakış açılarını da içeren bu çalışma, hem izleyici memnuniyetini hem de operasyonel verimliliği artırmaya yönelik gelecek salonların tasarımı için önemli çıkarımlar ve öneriler sunmaktadır.

Anahtar kelimeler: Kullanıcı Deneyimi, Tasarım Performansı, Basketbol Salonları, Kullanım Sonrası Değerlendirme

Abstract:


Despite the global popularity of large-scale basketball arenas, research on their design performance and user experience, particularly in regional contexts, remains limited. This qualitative Post-Occupancy Evaluation (POE) study explores the interplay between design, user experience, and facility management practices in three prominent Turkish basketball arenas. Utilizing on-site observations, document analysis, and interviews with facility managers, the research uncovers how design choices impact user experiences and operational efficiency. The findings reveal recurring challenges related to HVAC systems, natural ventilation, multi-purpose adaptability, and wayfinding. Additionally, the study highlights the influence of management structures on arena performance and the critical role of incorporating user feedback. By integrating facility managers' perspectives, this research offers valuable lessons and recommendations for creating future arenas that enhance both spectator satisfaction and operational efficiency.


Keywords: User Experience, Design Performance, Basketball Arenas, Post-Occupancy Evaluation