Akademik Veri Yönetim Sistemi
21. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Kongresi ANKARA/TÜRKİYE 12 - 13 Ekim 2024, Ankara, Türkiye, 12 - 13 Ekim 2024, ss.9-10
Sentetik bir piretroid olan 1- trans fenotrin insektisit grubundandır ve zararlılarla mücadelede yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Bu çalışmada 1- trans fenotrinin toksisitesini ortaya çıkarmak için midye (Unio delicatus) sindirim bezleri ve solungaç dokularında asetilkolin esteraz (AChE) ve sodyum potasyum adenozin trifosfataz (Na+/K+-ATPaz) enzimi aktiviteleri ölçülmüştür. Tatlı su midyeleri Hatay’dan alınarak laboratuvarda cam akvaryumlara aktarılmıştır. Adaptasyonu sağlanan midyeler 814 ve 81.4 mikrogram/L 1- trans fenotrine 96 saat ve 21 gün süreyle maruz bırakılmıştır. Deney süreleri sonunda midyelerin sindirim bezleri ve solungaçları disekte edilerek enzim analizleri yapılmıştır. Solungaç ve sindirim bezi dokuları Na+/K+- ATPaz aktivitesi, sindirim bezi dokusu 81.4 mikrogram/L ortam derişimi hariç, kontrol grubuna göre her iki süre sonunda da azalmıştır. AChE aktivitesi düşük ve yüksek fenotrin uygulamalarında her iki dokuda da 96 saat ve 21 günlük süre sonunda kontrol grubuna göre inhibe olmuştur. AChE aktivitesi 814 mikrogram/L 1–trans fenotrin etkisinde solungaç ve sindirim bezi dokularında 21 günlük deney süresi sonunda 96 saatlik süreye göre önemli oranda düşüş göstermiştir (p<0,05). Na+/K+-ATPaz aktivitesi uygulanan her iki ortam derişiminde 21 günlük süre sonunda 96 saate göre önemli azalma göstermiştir. 1- trans fenotrinin toksik etkisinin etki süresine ve doza bağlı olarak değişebildiği tespit edilmiştir. Sonuç olarak, 1- trans fenotrinin AChE ve Na+/K+-ATPaz aktivitelerini azalttığı ve bu enzimlerin biyokimyasal belirteç olarak kullanılabileceği ortaya konmuştur. Not: Bu çalışma Gazi Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi tarafından desteklenmiştir. Proje Kodu: FYL-2023-8471
Anahtar Kelimeler: Nio Delicatus, 1- Trans Fenotrin, Ache, Na+/k+-Atpaz