“UNESCO’nun Tarih Eğitimi Yayınlarına Yönelik Bir Değerlendirme (1947-2009)

Creative Commons License

Ata B., Altun A.

Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi, cilt.6, sa.14, ss.107-139, 2013 (Hakemli Dergi)

Özet

Bu çalışmanın amacı UNESCO’nun kuruluşundan bugüne kadar tarih eğitimi ile ilgili olarak yapmış olduğu yayınları değerlendirmektir. Bu yayınlar, kurumun web sayfasındaki eğitim yayınları içerisinde yer alan makale, kitap, rapor ve dokümanlardan oluşmaktadır. UNESCO tarafından yayınlanan tarih eğitimi ile ilgili 264 çalışma doküman incelemesi yoluyla değerlendirmeye tabi tutulmuştur. Bu betimsel çalışmada, söz konusu yayınlar; yayın yıllarına, yayın türlerine, temalara ve coğrafi faaliyet alanına göre analiz edilmiştir. Ayrıca bu yayınların incelenmesinde içerik analizine başvurulmuştur. Tarih eğitimi yayınlarının öğretim materyalleri, tarih konuları ve disiplinler arası tarih öğretimi gibi birkaç ana başlık altında yapıldığı sonucuna ulaşılmıştır. Konuya yönelik incelemede ders kitaplarına yönelik çalışmaların tüm çalışmalar içerisinde %25’ten daha fazla bir ağırlığı olduğu görülmektedir. Coğrafi faaliyet alanına yönelik yapılan incelemede ise yapılan çalışmaların %25’inden fazlasının Avrupa kıtası üzerinde yoğunlaştığı ve ülke bazında da en fazla çalışmanın ABD ve Fransa gibi batılı ülkelerle ile ilgili olduğu görülmüştür. Sonuç olarak bir dünya kurumu olarak nitelendirilmesine rağmen UNESCO, tarih eğitimine ilişkin olarak Avrupa merkezli bir yayın politikası izlediği izlenimi vermektedir. Ayrıca UNESCO ilk yıllarındaki dünya ve ulusal tarihlerin tarih ders kitaplarında nasıl yer aldığına yönelik büyük ve sistematik ilgisini son yıllarda herhangi bir tarih eğitimi konusunda gösterememiştir