Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Rehberlik Ve Psikolojik Danışmanlık Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: AYŞE AKYÜZ
Danışman: Zehni Koç
Özet:Bu araştırmanın amacı araştırmacı tarafından geliştirilmiş olan empati yönelimli siber zorbalık psiko-eğitim programının lise 9. ve 10. sınıf öğrencilerinin zorba ve mağdur olma açısından siber zorbalık davranışlarına ve empati düzeylerine etkisini incelemektir. Araştırma açıklayıcı karma yönteme dayalı olarak yapılmıştır ve iki bölümden oluşmaktadır. Çalışmanın ilk bölümünde hazırlanan psiko-eğitim programının siber zorbalık ve empati üzerine etkisinin; ikinci bölümünde ise uygulanan psiko-eğitim programına ilişkin katılımcı görüşlerinin incelenmesi yer almaktadır. Araştırmanın ilk bölümü 2018-2019 eğitim-öğretim yılında Konya İli Cihanbeyli ilçesinde Milli Eğitim Bakanlığına bağlı bir Anadolu Lisesi’nde yürütülmüştür. 9. ve 10. sınıfa devam etmekte v olan 198 öğrencinin Siber Zorbalık ve İnternet Saldırganlığını Tarama Ölçeği, Temel Empati Ölçeği ve Kişisel Bilgi Formunu yanıtlaması sağlanmıştır. Elde edilen verilerden yola çıkarak 12’şer kişiden oluşan deney ve kontrol grupları oluşturulmuştur. Ardından 12 kişiden oluşan deney grubuna 8 oturumdan meydana gelen “Empati Yönelimli Siber Zorbalık Psiko-Eğitim Programı” uygulanmıştır. Kontrol grubu ile herhangi bir çalışma yürütülmemiştir. Psiko-eğitim programının uygulanmasının ardından deney ve kontrol gruplarına aynı ölçme araçları tekrar uygulanmış ve son test verileri elde edilmiştir. Nicel verilerin analizinde örneklemin küçük olması (n<30) nedeni ile parametrik olmayan testler kullanılmıştır. Deney grubunun ve kontrol grubunun ‘siber kurban olma’ ve ‘siber zorba olma’ sıklıkları ve ‘empati’ düzeylerine ilişkin öntest ve sontest puanlarına Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi ile bakılmıştır. Deney ve kontrol gruplarının ‘siber kurban olma’ ve ‘siber zorba olma’ sıklıkları ve ‘empati’ düzeylerine ilişkin sontest puanları Mann-Whitney U testi ile karşılaştırılmıştır. Analiz sonuçlarına göre empati yönelimli siber zorbalık psiko-eğitim programının öğrencilerin siber zorba olma, siber zorbalık kurbanı olma sıklıkları ile empati düzeyleri üzerinde olumlu bir etkiye sahip olmadığı bulgusuna ulaşılmıştır. Araştırmanın ikinci bölümünde empati yönelimli siber zorbalık psiko-eğitim programına ilişkin katılımcı görüşlerinin incelenmesi amacıyla psiko-eğitim programına katılan 12 öğrenci ile odak grup görüşmesi gerçekleştirilmiştir. Odak grup görüşmesi, eğitim programının konusu, içeriği, yöntemi ve etkinlikleri açısından değerlendirilmesi amacıyla hazırlanan sorular doğrultusunda gerçekleştirilmiştir. Elde edilen verilerin analizi betimsel analiz ile yapılmıştır. Yapılan analizde katılımcıların psiko-eğitim programının amacına ulaşmada ve amaca yönelik içerikte yeterli olduğunu ifade ettikleri sonucuna ulaşılmıştır.