Kentsel dönüşümün ekonomik, mekânsal, sosyal etkileri ve kamunun rolü: Ankara Gültepe (Çinçin) örneği


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2014

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Ayşe Tuğba Açıkgöz

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

Bu çalışmada, Ankara'nın ilk gecekondulaşmasının yaşandığı Altındağ İlçesi'ndeki kentsel dönüşüm projelerinden biri olan ve Belediye-TOKİ ortaklığında gerçekleştirilen Gültepe (Çinçin) Kentsel Dönüşüm Projesi özelinde kentsel dönüşüm ve soylulaştırma kavramların irdelenmesi ile dönüşümün fiziksel, sosyal ve ekonomik etkileri araştırılmıştır. Araştırma kapsamında, kentsel dönüşümün soylulaştırma kavramından bağımsız olmadığı uygulamayla mekanda sadece fiziksel değişimler değil, beraberinde ekonomik, kültürel ve sosyal değişimlerin de olduğu üzerinde durulmuştur. Çalışmada araştırma konusuna ilişkin yazılı kaynaklar taranmıştır. Teorik çerçevede kentsel dönüşüm, soylulaştırma, yer değiştirme, katılım ve TOKİ gibi kavramlar hakkında literatür çalışması yapılmış ve bu kavramlar üzerindeki tartışmalar değerlendirilmiştir. Bu kapsamda genel olarak kentsel dönüşüm, dünyada ve Türkiye'de kentsel dönüşüm süreçleri, soylulaştırma, değişen soylulaştırma süreci, Türkiye'de kentsel dönüşümün önemli kamu aktörü olan TOKİ'nin bu süreçteki rolü ele alınmıştır. Özelde ise Altındağ'da yaşanan kentsel dönüşüm süreçlerinden bahsedilmiştir. Bu sürecin önemli örneklerinden olan yoksulluk ve suçla birlikte anılan Gültepe (Çinçin) Mahallesi'nde gerçekleştirilen kentsel dönüşüm projesi'ne yönelik olarak yapılan alan çalışması, tez kapsamında ele alınan teorik tartışmaların irdelendiği bölümü oluşturulmuştur. Tez araştırmasında kullanılan yöntem; literatür, internet araştırmaları, proje alanında yaşayan hak sahipleri, proje alanından ayrılan mahalle sakinleri ve proje alanına yeni gelenler olmak üzere 3 grupla ayrı ayrı yapılan derinlemesine mülakatlar ve geçmiş deneyimlere temellendirilmiş yorumlamalardan oluşmaktadır. Tezde projeyle birlikte mahalle'nin değişen sosyo-ekonomik durumu ele alınmıştır.