Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Tuğba Bilgin
Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Ahmet Güral
Eş Danışman: Onur Altuntaş
Özet:
Bu çalışmada yüksek karbonlu Toz Metalurjisi (TM) çeliklere farklı miktarlarda nikel ilave edilerek farklı sıcaklıklarda darbe tokluk özellikleri incelenmiştir. Bu amaçla saf demir tozuna ağırlıkça %1,2 grafit tozu, ağırlıkça %0,5-1-2-5 oranlarında nikel ve yağlayıcı olarak ise %0,5 çinko stearat ilavesi ile karışım tozlar hazırlanmıştır. Hazırlanan toz karışım tek etkili olarak oda sıcaklığında 700 MPa basınçta preslenmiştir. ISO 5754 standartlarına uygun Charpy darbe test numunelerine uygun olarak bir kalıpta şekillendirilmiştir. Ardından 1200 ºC sıcaklıkta 5x10-2 Pa vakum ortamında 30 dk sürede sinterlenmiştir. Sinterlenme işlemi sonrasında TM çeliklere farklı sıcaklıklarda darbe testi uygulanarak darbe tokluk değerleri belirlenmiştir. Alaşımın kimyasal bileşimine bağlı olarak SEM mikroyapı ve kırık yüzey analizleri yapılarak, makrosertlik değerleri ile darbe toklukları arasındaki ilişkiler incelenmiştir. Nikel ilaveli TM çeliklerin mikroyapılarında nikelce zengin ferritik katı çözeltinin oluşumuyla perlitik dönüşümün baskıladığı belirlenmiştir. Nikel ilavesinin artmasıyla beraber darbe tokluğu değeri artmıştır. Darbe test sıcaklığının artması ile numunelerde darbe tokluğunun artış gösterdiği ve darbe geçiş sıcaklığına etkisi olabileceği görülmüştür. Aynı zamanda alaşım içerisinde nikel oranının artması ile makrosertlik değerleri de artış göstermiştir. Böylece, sertliğin artışına rağmen darbe tokluklarının da geliştirilebildiği anlaşılmıştır.
| Anahtar Kelimeler : Toz Metalurjisi, Darbe Tokluğu, Nikel İlaveli Çelik |