Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, TIBBİ PATOLOJİ ANABİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Dr. ELİF KOLAY BAYRAM
Danışman: Ayşe Dursun
Özet:
Kolorektal kanser en yaygın gastrointestinal kanser türüdür ve yaşam
tarzındaki değişiklikler nedeniyle ülkemizde ve dünya çapında görülme sıklığı
artmaktadır. Çoğu herediter olmayan nedenlerle ortaya çıkan kolorektal
kanserlerde inflamasyon etyolojide nadir; ancak önemli bir yere sahiptir.
İnflamatuar bağırsak hastalığına sahip olmayan olgularda da etyolojide
inflamasyonun rol alabileceğini gösteren literatür verileri mevcuttur.
Proinflamatuar bir sitokin olan IL-6 karsinom gelişiminde, invazyonunda ve
metastazlardaki potansiyel rolü nedeniyle araştırmaların odak noktasındadır.
Geçtiğimiz on yılda kolorektal karsinom patogenezi tek bir adenomkarsinom
sekansı ile açıklanmak yerine benzer morfolojik, moleküler ve klinik
özelliklerine göre sınıflandırılmakta ve patogenezde moleküler heterojenite ön
plana çıkmaktadır. Bu moleküler alt gruplardan biri sıklıkla tümöre yüksek
immün yanıt ile ilişkilendirilmekte ve bu alt grubun patogenezinden DNA yanlış
eşleşme onarım (missmatch repair) gen ve proteinlerindeki kayıp ve sonucunda
oluşan mikrosatellit instabilite sorumlu tutulmaktadır. Mikrosatellit instabilitenin
daha yeni tanımlanmış bir formu da şeçili tetranükleotid tekrarlarında meydana
gelmekte ve EMAST (Elevated Microsatellite Alterations at Selected
Tetranucleotides) olarak adlandırılmaktadır. Tümörlerin EMAST pozitif
62
olmalarından sorumlu tutulan bir mekanizma da IL-6 aracılığıyla
gerçekleşmektedir. Bu çalışmalar hücre kültürlerinde IL-6 ve oksidatif stresin
EMAST pozitif tümörlere yol açabileceğini düşündürmüştür.
Bu çalışmada 171 sporadik olguda IL-6, STAT3 ekspresyonları ve IL-
6/STAT3/MSH3 yolağının aktivasyonu araştırılmıştır. İnflamasyon ve IL-6’nın
MSH3 ekspresyonunu azalttığına dair bir sonuç alınamamıştır. Ancak olguların
%60,8’inin değişen yoğunluk ve yaygınlıklarda IL-6 eksprese ettiği görülmüştür.
Tümörü infiltre eden lenfositlerin yoğunluğu ile MSH3 ekspresyonun azalması
arasında anlamlı ilişki saptanmıştır. MSH3 boyanmasının insan dokusunda
değerlendirildiği geniş hasta sayısına sahip çalışmalardan biridir. Boyanma kaybı
izlenen olguların mikrosatellit instabilite durumlarının değerlendirilebileceği yeni
çalışmalara yön verebileceği, ayrıca gelecekte anti IL-6 tedavilerine uygun hasta
seçimi açısından literatüre katkı sağlayacağı düşünülmüştür.
Anahtar Kelimeler: Mikrosatellit instabilite, MSH3, IL-6, EMAST