Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2014
Öğrenci: DERYA SÖYLEMEZ ÖZKÖSE
Danışman: CEVDET SÖĞÜTLÜ
Özet:Bu çalışmada, ahşap yapı restorasyonu uygulamalarında mevcut olan sorunlarının belirlenerek bu sorunların çözümüne yönelik önerilerinin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaca uygun olarak geliştirilen kapsamlı bir anket yardımı ile Türkiye'nin farklı illerinde ahşap yapı ve yapı elemanları restorasyonu alanında faaliyet gösteren 47 adet işletmenin uygulamada karşılaştıkları sorunlar belirlenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, işletmelerin %11'i ferdi mülkiyet, %64'ü limited şirket, %15'i anonim şirket, %11'i diğer hukuki statü ile faaliyet göstermektedir. Bu işletmelerin %15'i küçük, %9'u orta, %9'u ise büyük ölçeklidir. Küçük ölçekli işletmenin %80'i, orta ölçekli işletmenin %78'i ve büyük ölçekli işletmenin %89'u kültür varlıklarına ilgi duydukları için restorasyon alanında faaliyet göstermekte olduklarını bildirmişlerdir. İşletmelerin %63'ü restorasyon izin sürecini uzun, %43'ü ise mevzuatı yetersiz bulmaktadır. Diğer yandan işletmelerin %63'ü restorasyon işlerinin niteliğine uygun personel bulamada zorluk yaşamakta olup, en yüksek düzeyde (%51) ihtiyaç duyulan kalifiye işgücüdür (oyma, kakma, kündekâri gibi işlemler için). İşletmelerin %55'i restorasyonda kullanılan ahşap malzeme temininde, özellikle istenilen boyut, tür ve rutubette ahşap malzeme bulmada zorluk yaşamaktadır. Ahşap yapıların / eserlerin %40'ında çürüme, %55'inde çatlama, %30'unda renk değişimi, %36'sınde boyutsal değişim, %30'unda çarpılma ve %47'sinde ise koruyucu katman deformasyonu meydana geldiği bildirilmiştir. Ankete katılan işletmelerin vermiş olduğu bilgilere göre, tarihi yapıya/esere kullanıcısı tarafından bilinçsiz uygulanan koruma yöntemlerinin oranı %92 olup, bu uygulamalar ile çok sık (%38) ve sık (%40) karşılaşılmaktadır. Kullanıcı uygulamalarının %21'i telafisi mümkün olmayan, %43'ü telafisi mümkün ama önemli maddi kayıplara yol açan, %13'ü ise yapının/eserin korunmasına bir süre yardımcı olabilecek uygulamalardır. Ahşap yapı restorasyon uygulamalarının %62'sinde öngörülemeyen sorunlarla karşılaşıldığı tespit edilmiştir.