Görsel farkındalık eğitim programının 5-6 yaş çocuklarının görsel okuryazarlıklarına etkisinin incelenmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2015

Öğrenci: SEDA ÖZKUBAT

Danışman: İLKAY ULUTAŞ

Özet:

Bu araştırma, 5-6 yaş çocuklarının görsel okuryazarlık becerilerinin desteklenmesine yönelik oluşturulan Görsel Farkındalık Eğitim Programının etkisini incelemek amacıyla yapılmıştır. Çalışma grubunu, 2014-2015 eğitim öğretim yılında deney grubu için 20, kontrol grubu için 20 olmak üzere toplam 40 çocuk oluşturmuştur. Ön test son test kontrol odaklı deneysel modelin kullanıldığı araştırmada, çocuklar ve anne babaları hakkında bilgi almak için Kişisel Bilgi Formu, görsel okuryazarlık düzeylerinin belirlenebilmesi için ise 5-6 Yaş Çocuklarının Görsel Okuryazarlıklarını Değerlendirme Aracı ve 5-6 Yaş Çocuklarının Görsel Okuryazarlıklarını Değerlendirme Aracı-Ebeveyn Formu kullanılmıştır. Deney grubuna Görsel Farkındalık Eğitim Programı uygulanmış, kontrol grubu ise kendi sürecine bırakılmıştır. Verilerin analizinde, çocukların ve ailelerin demografik bilgilerine ilişkin dağılımları frekans ve yüzde değerleri olarak verilmiştir. Ön test-son test karşılaştırmalarında Kovaryans Analizi (ANCOVA), son test-kalıcılık testi karşılaştırmalarında ise ilişkili örneklemler için t testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, deney ve kontrol grubu çocuklar arasında 5-6 Yaş Çocuklarının Görsel Okuryazarlıklarını Değerlendirme Aracı görseli ayırt etme, görseli yazma ve görseli yorumlama boyutları, son test puanları ve 5-6 Yaş Çocuklarının Görsel Okuryazarlıklarını Değerlendirme Aracı-Ebeveyn Formu son test puanları açısından, deney grubu çocuklarının lehine anlamlı farklılık görülmüştür (p< ,05). Ayrıca deney grubuna son testten dört hafta sonra uygulanan kalıcılık testi sonuçları, eğitimin etkisinin korunduğuna işaret etmiştir (p>,05). Bu sonuçlar doğrultusunda araştırmanın temelde çocukların görsel okuryazarlıklarını etkilediği görülmüştür. Görseli ayırt etme, görseli yazma ve görseli yorumlama alt boyutlarına yönelik etkinliklerin sistemli olarak ele alınmasının gerekliliği önerilmiştir.