SAC METAL ÜRÜNLERDE GERİ ESNEME MİKTARININ DENEYSEL VE SONLU ELEMANLARLA TESPİTİ, YAPAY SİNİR AĞLARIYLA TAHMİNİ


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2010

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Ayhan ÖZDEMİR

Danışman: ZAFER TEKİNER

Özet:

Bükme kalıplarında sac malzemelerin büküldükten sonra elastik sekil değistirmeye bağlı olarak bir miktar geri esnedikleri bilinmektedir. Kalıp tasarımının kısa sürede yapılabilmesi ve istenilen ölçü tamlığının yapılabilmesi için geri esneme miktarının gerekli bir parametre olduğu bilinmektedir. Bu çalısmada, serbest bükme kalıplarında geri esnemenin deneysel olarak tespiti ve sonlu elemanlar yöntemi ile tahmini yapılmıstır. Geri esneme miktarlarının belirlenebilmesi için modüler serbest V bükme kalıbı tasarlanarak, deney malzemesi olarak Dkp ve paslanmaz çelik (AISI/SAE 304) malzemesi kullanılmıstır. Numuneler 1, 2, 3 ve 4 mm kalınlıklarda olup her kalınlık için 15, 30, 45, 60, 75, 90, 105 ve 120 derecedeki açılarda, her açı da 3 farklı radyüs değerinde bükülerek her bir numuneden en az 3 tane bükme gerçeklestirilmistir. Üretilen parçaların ölçü tamlığı optik projeksiyon cihazı ile elde edilerek geri esneme miktarlarının tespit edilmesi ve bu değerlerin bilgisayar destekli sonlu elemanlar analizlerinde kullanılan Marc-Mentat programında yapılan çözümlemelerle karsılastırması yapılmıstır. Yapay sinir ağlarında sigmoid fonksiyon kullanılarak 2 gizli ara katman ve her katmanda 4 hücre ile tahmin edilerek, deney yapılmayan sonuçlar tablolar halinde verilmistir.