Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Eda ÇİNAR AVAR
Danışman: Elif Loğoğlu
Özet:
Diyabetik komplikasyonların başlıca nedenlerinden biri hiperglisemiye bağlı olarak gelişen mikrovasküler disfonksiyondur, yeni nesil anjiyojenik yara örtüleri, diyabetik yara gibi kronik yaraların tedavisi için ümit verici biyomalzemelerdir. Bu bağlamda tez çalışmasında; ipek fibroin, hyaluronik asit ve sodyum aljinat biyopolimerlerinden oluşan gözenekli yara örtüleri hazırlanmıştır. Diyabetik yara ortamındaki anjiyogenez devamlılığını sağlayacak yüksek potansiyele sahip olan Eu(OH)3 ve Tb(OH)3 nanoçubukları mikrodalga yöntemiyle yüksek saflıkta elde edilmiştir. Bu nanoçubuklar, ipek fibroin, hyaluronik asit ve aljinattan oluşan örtü iskelelerine toksik olmayacak dozlarda ayrı ayrı eklenmiştir. Eu(OH)3 ve Tb(OH)3 nanoçubuklarının doku iskelelerine eklenmesiyle beraber mekanik dayanımı artmış, hücre canlılıklarında dozlara bağlı olarak değişimler görülmüştür. L929 fibroblast ve insan endotel (HUVEC) hücre hatlarında 3 µg/mL Eu(OH)3 ve 1 µg/mL Tb(OH)3 nanoçubukları içeren yara örtülerinin hücre canlılığını arttırdığı belirlenmiştir, dolayısıyla hazırlanan yara örtüleri yüksek biyouyumluluğa sahiptir. L929 fibroblast hücreleriyle aynı kültür ortamında bulunan yara örtülerinden nanoçubuk salımı ICP-MS yöntemiyle incelenmiş ve salımın 14. güne kadar yavaş bir şekilde kontrollü olarak gerçekleştiği belirlenmiştir. Ratlarda yapılan in vivo çalışmalarda, Eu-3 ve Tb-1 yara örtülerinin uygulandığı yara alanlarının, tedavisiz gruba göre 14. günde belirgin olarak kapandığı gözlenmiştir. Eu-3 yara örtüsünün, dokulardaki nitrik oksit seviyesini güvenli sınırlarda arttırarak angiyogenez mekanizmasına katkıda bulunmuştur. Eu-3 uygulanan grupların histolojik incelenmesi sonucu 14. günde dokuların normal deri görünümüne en yakın rejenerasyon gösterdiği belirlenmiştir. Aynı yara örtüsünün immünohistokimyasal testleri sonucunda, yara iyileşmesinde önemli rol oynayan MMP-2, MMP-9, Kollajen-1 ve VEGF immünreaktivitelerinin diğer gruplara göre daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Bu tez çalışmasında; akut ve kronik yaralarda etkin bir şekilde kullanılabilme potansiyeli yüksek olan, üretimi kolay, uygun maliyetli ve yara alanının gereksinimlerini karşılayacak düzeyde yeni yara örtüleri geliştirilmiştir.
Anahtar Kelimeler : Yara örtüsü, Diyabetik yara, Evropiyum hidroksit, Terbiyum
hidroksit, Nanoparçacık, Antibakteriyel aktivite