Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Barış GÜR
Danışman: Hüseyin Güçlü Yavuzcan
Özet:
Elektronik, günümüzün ekonomik trendidir. Geçmişte hiçbir şekilde elektronik bileşenler içermeyen birçok nesne artık dijital hale gelmiş, elektronik bilgisinin endüstriyel tasarım içerisindeki önemi de artmıştır. Bu araştırmanın elektroniğe yaklaşımına göre, elektronik bileşenlerin gündelik estetik üzerindeki etkisi öyle fazladır ki, elektronik bilgisi, günümüz endüstriyel tasarım müfredatlarında yer verilene oranla daha öncelikli bir endüstriyel tasarımcı yetkinliği haline gelmiştir. Elektronik bileşenleri olan bir nesnenin üretilişini ve çalışmasını anlamayan, bu bileşenlerin türlerine göre değişen bazı özelliklerinin kullanıcı deneyiminin kalitesini nasıl etkilediğini bilmeyen bir endüstriyel tasarımcı, elektronik nesnenin insana yabancılaşmasına sebep olabilir ve sessiz tasarıma yol açabilir. Sessiz tasarım, bir endüstriyel tasarımcı tarafından tasarlanması beklenen unsurların bir başkası tarafından tasarlanmasıdır. Yabancılaşma ise, deneyimlerin ve gündelik estetiğin kalitesini azaltmaktadır. Bu araştırmanın birinci amacı, estetik ile elektronik arasındaki artan ilişkiyi sergilemektir. İkincisi ise, endüstriyel tasarımcıya gerekli olabilecek elektronik bilgisinin kapsamını tanımlayıp, sınıflandırmaktır. Söz konusu iki amaç doğrultusunda, endüstriyel tasarımcı ve elektronik mühendislerinden oluşan 10 katılımcılı bir örneklem ile yarı yapılandırılmış görüşmeler yürütülmüş, bulgular tematik analiz ile incelenmiştir. Üçüncü amaç, sınıflandırılan konuların son sınıf öğrencileri ve yeni mezunlar tarafından ne kadar bilindiğinin ölçülmesi aracılığıyla güncel eğitim yaklaşımlarının elektronik bilgisi öğretme yeterliliğinin değerlendirilmesidir. 11’i Türkiye’de bulunan 16 üniversiteden katılan 74 kişilik örnekleme 13 sorulu bir muhakeme testi uygulanmış ve bazı en temel elektronik konularına ilişkin yetersiz bilgiye sahip oldukları tespit edilmiştir. Araştırmanın dördüncü amacı, endüstriyel tasarım öğrencilerinin stüdyo dersleri içerisinde elektronik bilgisinin öğrenimini destekleyen bir araç geliştirmek ve bu aracın yaratıcılık ölçütleri bakımından öğrencilere ve öğrencilerin tasarımlarına yönelik fayda ve zararlarını incelemektir. Araç, Gazi Üniversitesi’nde elektrikli su ısıtıcısı tasarlama ödevi verilen 40 ikinci sınıf, Atılım Üniversitesi’nde diyafon tasarlama ödevi verilen 14 üçüncü sınıf, Atılım Üniversitesi’nde bitirme projesinde aracı kullanan 6 son sınıf endüstriyel tasarım öğrencisi ile denenmiştir. Aracın, öğrencilerin tasarladıkları formların birbirilerine benzeşmesine ve basitleşmesine yol açabileceği ancak diğer ölçütler bakımından fayda sağladığı sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler : Endüstriyel tasarımda elektronik, elektronik ürünlerin tasarımı,
tasarım eğitiminde elektronik, tasarım eğitiminde dijitalleşme