ORTAOKUL FEN PROJELERİ SERGİSİNİN ÖĞRENCİLERİN MOTİVASYONLARINA, KAYGI DÜZEYLERİNE VE TUTUMLARINA ETKİSİ


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: BEGÜM BOZKURT

Danışman: Demet Çetin

Özet:

Bu tez çalışmasının amacı; ortaokul fen projeleri sergisinin, proje yapıp sergileyen öğrencilerin ve proje sergisini gözlemleyen öğrencilerin fen öğrenimine yönelik motivasyonlarına, fen dersi kaygı düzeylerine ve fen proje sergisine yönelik tutumlarına etkisini incelemektir. Bu amaçla iki farklı grup ile çalışma yürütülmüştür. Çalışma grubunun ilkini 2018-2019 eğitim–öğretim yılında bir devlet ortaokulunda öğrenim görmekte olan, proje hazırlayarak yıl sonu fen proje sergisinde sergileyen her sınıf seviyesinden 48 öğrenci oluşturmuştur. Diğer grup ise aynı okulda öğrenim gören ve bu sergiyi ziyaret eden her sınıf seviyesinden ortaokul öğrencilerinden basit seçkisiz örnekleme ile seçilmiş 165 öğrenciden oluşmaktadır. Çalışmada nicel ve nitel yöntemlerin bir arada kullanıldığı karma yöntem yaklaşımı tercih edilmiştir. Nicel veriler toplanırken deneysel desenlerden olan tek gruplu ön test son test araştırma deseni kullanılarak çalışma yürütülmüştür. Bu desene göre ilk grupta proje hazırlama ve sergileme yapılmadan önce ve yapıldıktan sonra, diğer grupta ise sergi gözleminden önce ve gözlemden sonra ölçümler elde edilmiştir. Araştırmada nicel veri toplama aracı olarak Yılmaz ve Çavaş (2007) tarafından Türkçe’ ye uyarlanmış “Fen Öğrenimine Yönelik Motivasyon Ölçeği”; Kağıtçı ve Kurbanoğlu (2013) tarafından geliştirilen “Fen Ve Teknoloji Dersi Kaygı Ölçeği”; Keçeci, Zengin ve Alan (2017) tarafından hazırlanmış “Bilim Şenliği Tutum Ölçeği” kullanılmıştır. Çalışmanın nitel boyutunda nitel araştırma desenlerinden olan durum çalışması yöntemine yer verilmiştir. Nitel verilerin toplanabilmesi için araştırmacı tarafından geliştirilen görüşme formu kullanılmış ve her gruptan 4 öğrenci olmak üzere toplam 8 öğrenciden elde edilen cevaplar temalandırılarak elde edilen sonuçlar üzerinde yorumlamalar yapılmıştır. Bulgular incelendiğinde proje yapan öğrencilerin fen proje sergisi sonrasında fen dersine karşı motivasyon düzeylerinde anlamlı artış gözlendiği, sergiyi gezen öğrencilerde ise anlamlı farklılık gözlenmediği saptanmıştır. Fen dersine karşı kaygı düzeylerine yönelik veriler incelendiğinde ise proje yapan ve sergiyi gezen öğrencilerin ön test ve son test verilerinde anlamlı farklılık bulunamamıştır. Fen proje sergisi tutum düzeylerine yönelik veriler incelendiğinde ise, sergiyi gezen öğrencilerde anlamlı artış gözlendiği, proje yapan öğrencilerde ise anlamlı farklılık oluşmadığı gözlenmiştir. Görüşme formlarına öğrencilerin verdiği cevaplar incelendiğinde ise, proje yapan ile sergiyi gözlemleyen öğrencilerin fen dersi motivasyonlarının ve fen proje sergisi tutumlarının olumlu yönde etkilendiği sonucu elde edilmiştir. Bu çalışma sonuçlarına göre fen proje sergilerinin öğrencilerin fen dersine yönelik motivasyonlarının ve fen proje şenliklerine yönelik tutumlarının arttırmasına da katkı sağladığı, fen dersine karşı kaygılarında ise anlamlı derecede katkı göstermediği görülmüştür. Bu çalışmaya göre etkili, yararlı, ve anlamlı bir fen öğretimi için fen proje sergilerinin öğretimde etkili kullanılabileceği sonucuna ulaşılmıştır.