Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2010
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Ayşe Taştan
Danışman: AYDAN BABÜL
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:4-CPA, indol astik asit (IAA) gibi davranan, yapay, fenoksi asetik asit türevi oksinlerdendir. Özellikle domates üretiminde yaygın olarak kullanılmaktadır. Ayrıca bitkilerde bıraktıkları kalıntılar nedeniyle istenmeyen etkilere neden olmaktadırlar. Literatürde 4-CPA ile ilgili çeşitli toksisite çalışmaları bulunmaktadır. Bunların çoğunluğu üreme ve endokrin sistem üzerine yoğunlaşmıştır. 4-CPA nın uygun doz ve uygun zamanda kullanılmaması durumunda hepatoselüler nekroza neden olduğu ifade edilmektedir. Aynı zamanda puberte öncesi dönemde uygulanan 4-CPA nın karaciğer dokusunda cinsiyete bağlı olmaksızın lipid peroksidasyonunu ve inflamatuar reaksiyonları arttırdığını gösteren bir çalışma da mevcuttur. Bu bilgiler ışığı altında çalışmamızda doğumdan puberte dönemine kadar 4-CPA ya maruz kalan sıçanlarda karaciğer oksidan ve antioksidan olayları incelemeyi amaçladık. Araştırmamızda, yeni doğmuş, Wistar Albino cinsi 12 erkek, 12 dişi sıçan kullanıldı. Bunlar 4 gruba ayrıldılar. E20 (n=6): Doğumdan sonraki süt emme döneminde ( 20 gün) annelerine 25 mg/kg/gün 4-CPA verilen erkek sıçanlar E50 (n=6): Doğumdan puberte dönemine kadar ( 50 gün) 25 mg/kg/gün 4-CPA ya maruz kalan erkek sıçanlar D20 (n=6): Doğumdan sonraki süt emme döneminde ( 20 gün) annelerine 25 mg/kg/gün 4-CPA verilen dişi sıçanlar D50 (n=6): Doğumdan puberte dönemine kadar ( 50 gün) 25 mg/kg/gün 4-CPA ya maruz kalan dişi sıçanlar D20 ve E20 grubundaki dişi ve erkek yavrular, laktasyon dönemindeki annelerinden, anne sütü aracılığı ile 20 gün boyunca bu oksini almış oldular. D50 ve E50 gruplarındaki deneklere ise süt emme döneminden itibaren sonra da 30 günlük puberte döneminde oral olarak 25 mg/kg/gün 4-CPA verilemye devam edildi. Son uygulamadan 24 saat sonra intramuskuler (IM)Rompun+Ketamin (50+60-100mg/kg) anestezisi ile denekler feda edildi. Dokudaki lipid peroksidasyonunun göstergesi olarak kabul edilen MDA düzeyi, TBARS madde oluşum yöntemi ile, antioksidan kapasitenin göstergesi olan GSH ve protein tiyol düzeyi spektrofotmetrik yöntemle, nitrit nitrat toplamı olan NOx düzeyi ise Griess yöntemi ile ölçüldü. Sonuçlar Anova ve Mann- Whitney U testleri ile değerlendirildi. P< 0.05 değerleri anlamlı kabul edildi. Araştırmamızda 4-CPA ya maruz kalan erkek deneklerin hem 20 günlük süt emme döneminde hem de 50 günlük ergenlik döneminde lipid peroksidasyon değerlerinin dişilerden daha yüksek olduğu saptandı. Karaciğer dokusu tiyol düzeylerinin ise dişilerde daha yüksek bulunması, bu deneklerdeki düşük MDA düzeyleri ile uyumlu bir bulgu olarak yorumlandı. Her iki cinsiyette de 20 günlük süt emme dönemindeki deneklerin karaciğer dokusu tiyol düzeylerinin 50 gün uygulama yapılanlara kıyasla önemli derecede yüksek olduğu görüldü. 20 gün ve 50 gün 4-CPA ya maruz kalan deneklerin NOx düzeylerinde ise fark saptanmadı. Ancak değerlerin normal seviyenin yaklaşık yarısı düzeyinde olması dikkat çekmiştir. Bu bulgular laktasyon döneminde 4-CPA verilen bir annenin sütü ile beslenen yavrularında karaciğer oksidan ve antioksidan sistemlerinin, ergenlik döneminden itibaren maruz kalanlara kıyasla daha ileri derecede etkilendiğini düşündürmektedir.