Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Endüstriyel Tasarım, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Şeyda Şenay ELMAS
Danışman: Dilek Akbulut
Özet:Dünyadaki yaşamın geleceği için kritik bir değer taşıyan sürdürülebilirlik kavramı, geniş kapsamlı etki alanı nedeniyle farklı disiplinlerde üzerine çalışmalar yapılan bir alan olmuştur. Üretim ve tüketim sistemlerine bağlılığı nedeniyle endüstriyel tasarım disiplini de zamanla sürdürülebilirlik çalışmalarının odağı hâline gelmiştir. Bu doğrultuda akademisyenler ve tasarımcılar tarafından farklı sürdürülebilirlik için tasarım yöntemleri geliştirilmiş ve uygulanmıştır. Son zamanlarda ise enerji ve malzeme sistemlerinin döngüselliğine odaklanan döngüsel ekonomi modelinin hayatımıza girmesiyle, malzeme odağında yapılan sürdürülebilirlik çalışmaları ön plana çıkmıştır. Endüstrideki sürdürülebilir malzeme sistemlerine geçiş yönelimi, ürün tasarımcıları arasında da etkisini göstermiştir. Bu doğrultuda sürdürülebilirlik odağında yeni malzeme odaklı tasarım yöntemleri geliştirilmiştir. Bu yöntemlerden biri de doğal tabanlı atıkların tasarım aracılığıyla değerlendirilerek, tekrar üretim sistemlerine kazandırılmasıdır. Bu yöntemde tasarımcılar, atıkları işlevsiz birer malzeme olarak değil, benzersiz özellikte malzeme kompozitleri oluşturacak kaynaklar olarak görmektedir. Bu doğrultuda tez çalışması kapsamında, Eskişehir’e özgü bir kaynak olan lületaşının üretim fireleri ile çalışmalar yapılmıştır. Çalışmanın amacı, ürün tasarımı bağlamında doğal ve yerel bir kaynak olan lületaşının, firelerinin de değerlendirilerek, malzeme-tasarım-üretim odağında uygulanabilecek yeni teknikler geliştirilmesidir. Bu amaçla, ilk olarak alan araştırması gerçekleştirilmiş, gözlemler ve yarı yapılandırılmış mülakatlar ile lületaşı malzemesi ve lületaşı işlemeciliği hakkında veriler toplanmıştır. Daha sonra lületaşı üretim fireleri ile yeni malzeme örnekleri oluşturulmuş ve bu malzemelerle farklı üretim tekniği denemeleri yapılmıştır. Son olarak, yeni geliştirilen malzemelerin, potansiyel ürün uygulama alanları belirlenmiştir. Bu çalışma, lületaşı sektöründe, malzeme, tasarım ve üretim tekniklerinde gerçekleştirilebilecek olası inovatif uygulamaların bulunması ve lületaşı işleme zanaatının sürdürülebilmesi açısından önem taşımaktadır