Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2013
Öğrenci: HÜLYA ERMİŞ DEMİRTAŞ
Danışman: İBRAHİM KISAÇ
Özet:Bu araştırmanın amacı, kendini aldatma yapısını ölçmeye yönelik bir ölçme aracı geliştirmektir. Ölçek geliştirme sürecinde, madde havuzu oluşturulduktan sonra öncelikle ölçeğin kuramsal formu oluşturulmuş ve kapsam geçerliğini belirlemek için 10 uzmana gönderilmiştir. Uzmanlardan alınan geri bildirimler neticesinde gerekli düzeltmeler yapılmıştır. Faktör analizi için, Gazi Üniversitesi?ne ve Marmara Üniversitesi?ne devam eden 584 öğrenciye Kendini Aldatma Ölçeği kuramsal formu uygulanmıştır. Faktör analizleri neticesinde Kendini Aldatma Ölçeği?nin Benliği Güçlendirici Kendini Aldatma (12 madde) ve İnkar Yoluyla Kendini Aldatma (5 madde) faktörlerinden oluşup 17 maddeden meydana geldiği; varyansın % 48,431?ini açıkladığı görülmüştür. Gerekli geçerlik ve güvenirlik analizlerinin ardından ölçek kullanıma hazır hale gelmiştir. Ölçüt bağıntılı geçerlik türlerinden benzer ölçekler geçerliği için Kendini Aldatma Ölçeği ile birlikte BIDR Kendini Aldatma Alt Boyutu (Paulhus, 2002) uygulanmış ve iki ölçek arasında .89 korelasyon olduğu bulunmuştur. Ölçeğin iç ölçüte dayalı geçerlik düzeyini tespit etmek amacıyla toplam puanlar üzerinden alt ? üst grup ortalamaları farkına bakılmış; p<.001 olduğundan istatistiksel olarak anlamlı fark bulunduğu gözlenmiştir. Ölçeğin bütününe ve alt boyutlarına ilişkin Cronbach alpha iç tutarlık katsayıları hesaplanmış; Cronbach ? katsayısı ölçeğin bütünü için .89, alt boyutlarından Benliği Güçlendirici Kendini Aldatma Boyutu için .88 ve İnkar Yoluyla Kendini Aldatma boyutu için .73 olarak bulunmuştur. Kendini Aldatma Ölçeği?nin Testi Yarılama Güvenirliği korelasyon değerlerine bakılmış; iki yarı korelasyonu .76, Spearman-Brown korelasyon değeri .86 ve Guttman Split-Half korelasyonu .86 olarak hesaplanmıştır. Ölçeğin Test ? Tekrar Test Güvenirliği için, ölçek bir gruba iki hafta arayla uygulanmış ve iki uygulama arasındaki korelasyon .88 olarak bulunmuştur. Araştırma sonucunda; cinsiyete göre erkeklerin bayanlara göre kendini aldatma düzeylerinin daha yüksek olduğu bulgusu elde edilmiştir. Anne eğitim düzeyine göre öğrencilerin Kendini Aldatma Ölçeği'nden aldıkları puanların ortalamaları karşılaştırıldığında, istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmadığı bulgusuna ulaşılmıştır. Baba eğitim seviyesine göre, baba öğrenim seviyesi arttıkça öğrencilerin kendini aldatma düzeylerinin azaldığı sonucuna ulaşılmıştır. Akademik başarıya göre ise, akademik başarı arttıkça öğrencilerin kendini aldatma düzeylerinin de arttığı görülmüştür.