Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2018
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Memnune Kabakuş Aykut
Danışman: SANİYE BİLİCİ
Özet:Bu çalışma Gümüşhane Üniversitesi nin Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi (MDBF), Sağlık Bilimleri Fakültesi (SBF) ve Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu (BESYO) nda öğrenim gören 18 yaş ve üzeri üniversite öğrencilerinde duygusal yeme davranışlarının yeme bozukluğu ve beslenme durumu ile ilişkisini değerlendirmek amacıyla planlanıp yürütülmüştür. Çalışma, yaş ortalamaları 22,08±1,80 yıl olan %43,5 i erkek, %56,5 i kadın toplam 331 gönüllü öğrenci üzerinde yürütülmüştür. Çalışma verileri yüz yüze görüşme tekniği kullanılarak araştırmacı tarafından uygulanan bir anket formu ile elde edilmiştir. Katılımcıların sosyodemografik özellikleri, sağlık bilgileri, beslenme alışkanlıkları ve fiziksel aktivite durumları sorgulanmış; olumlu/olumsuz duygu ve durumlarda iştah düzeylerini belirlemek amacıyla Duygusal İştah Anketi (DİA) ; yeme davranışlarını belirlemek için Üç Faktörlü Yeme Anketi (TFEQ-R21) ; yeme bozuklukları riskini taramaya yönelik REZZY (SCOFF) Yeme Bozuklukları Ölçeği ve yeme bozukluğu davranışlarını değerlendirmek için Yeme Bozukluğu Değerlendirme Ölçeği (YEDÖ) uygulanmıştır. Öğrencilerin beslenme durumlarını saptamak için geriye dönük hatırlatma yöntemi ile 24 saatlik besin tüketim kaydı alınmış ve boy uzunluğu, vücut ağırlığı, bel çevresi ölçümleri tekniğine uygun olarak araştırmacı tarafından yapılmıştır. Çalışmada öğrencilerin beden kütle indeksi erkeklerde 24,27±3,76 kg/m2 ve kadınlarda 21,99±3,20 kg/m2 olarak bulunmuştur. Erkek ve kadın öğrencilerin olumsuz duygu ve durumlarda normalden daha fazla yedikleri saptanmıştır (p=0,000). Yeme bozukluğu riskinin kadınlarda (%47,6), erkeklerden (%33,3) anlamlı derecede yüksek olduğu belirlenmiştir (p<0,05). Kadın cinsiyetinde olmanın yeme bozukluğu riskini 3,285 kat artırdığı tespit edilmiştir (p=0,000). Çalışmaya katılan bireylerin BKİ değerlerindeki her bir birim artışın ise yeme bozukluğu riskinde 1,262 kat artışa neden olduğu görülmüştür (p=0,000). Sağlık Bilimleri Fakültesi nde okuyan öğrencilerdeki yeme bozukluğu riski MDBF ile BESYO da okuyanlardan anlamlı derecede daha yüksek bulunmuştur (p<0,05). Ayrıca duygusal yeme puanı ile yeme bozukluğu değerlendirme ölçeğine ait alt ölçek (kısıtlayıcı yeme, yeme kaygısı, şekil kaygısı, kilo kaygısı) ve toplam skor puanlarının arasında pozitif yönde anlamlı ilişki olduğu tespit edilmiştir (p<0,05). Öğrencilerin enerji ve besin ögelerinin Diyetle Referans Alım Düzeyi ne (DRI) göre karşılama yüzdeleri incelendiğinde, erkeklerin posa (g) ve potasyumu (mg) yetersiz (<%50); enerji (kkal), C vitamini (mg), kalsiyum (mg) ve magnezyumu (mg) da diğer besin ögelerine göre daha düşük miktarda aldıkları saptanmıştır. Kadın öğrencilerin potasyumu (mg) yetersiz (<%50) ve demiri (mg) sınırda (≈%50) aldıkları tespit edilmiştir. Çalışma sonucunda; duygusal yeme davranışlarının yeme bozukluğu riski ile ilişkili olduğu, kesin tanı almamış ancak sağlıksız beslenme düzenine sahip ve yeme bozukluğu gelişimi için risk taşıyan öğrenci sayısının oldukça fazla olduğu saptanmıştır.