Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Öğrenci: GAMZE ÇOBAN
Danışman: PINAR DİNÇ KALAYCI
Özet:Sürdürülebilir mimarlık kapsamında, yeni yapı yapmak yerine var olan yapı stoğunu kullanmak, enerji ve kaynak tüketiminin azalmasıyla çevresel sürdürülebilirlik sağlarken, kültürel değerlerin korunmasıyla toplumsal sürdürülebilirliğe de katkıda bulunmaktadır. Sürdürülebilir mimarlık politikaları arasında yer alan yeniden işlevlendirme çalışmalarında, en sık rastlanan örnekler zaman içerisinde değişen yaşam tarzı ile yeniden işlevlendirmeye ihtiyaç duyulan konutlar olmaktadır. Çalışmada, Afyonkarahisar kenti çalışma alanı olarak seçilmiş, tarihi kent merkezinde üç yapı ele alınmıştır. Çalışmada kullanıcı memnuniyetinin ve yeniden işlevlendirilmiş yapının sürdürülebilirliğinde etkili olan kriterlerin belirlenebilmesi için Kullanım Sürecinde Değerlendirme çalışması yapılmıştır. Bu doğrultuda, konut kullanımının ardından ofise dönüşmüş Mimarlar Odası Temsilciliği, restorana dönüşmüş Mihrioğlu Konak Restoranı ve sanat evine dönüşmüş Kültür ve Sanat Evi çalışmada incelenecek yapılar olarak seçilmiştir. Çalışma, üç aşamadan oluşmuş, birinci aşamada nitel değerlendirme yapılmış; mevcut yapı yeni işlev adaptasyonunun belirlenebilmesi için fiziksel mekan analizleri yapılmıştır. İkinci aşamada, nicel değerlendirme yapılmıştır. Performans kriterlerinin yapıdaki durumu, kullanıcı görüşleri doğrultusunda Mayıs-Haziran 2018 tarihlerinde, kullanıcılardan rastgele seçilmiş 50'şer kişiye yapılan anketlerle belirlenmiştir. Üçüncü aşamada değerlendirme yapılmıştır. Anketler sonucunda, yapıların sürdürülebilirliğinin her üç yapıda da işlevsel performansla ilişkili olduğu, yapının sürdürülebilirliğinde etkili olan performans alt başlıklarının yeni işleve göre farklılaştığı sonuçlarına ulaşılmıştır. Ofisin sürdürülebilirliğinde ulaşılabilirlik, restoran işlevinde toplu taşıma ile ulaşım, sanat evi işlevinde ise mevcut yapıdaki mekanların biçiminin yeni işleve uygunluğu kriterleri en etkili kriterler olmuştur. İncelenen yapıların tescilli yapılar olması, yeniden işlevlendirme çalışmaları esnasında müdahalenin minimum düzeyde tutulmasına neden olmuş, bu da teknik, işlevsel ve davranışsal performans değerlerini buna bağlı olarak da sürdürülebilirlik değerini etkilemiştir. Yeniden işlevlendirilmiş yapıların sürdürülebilirliği hakkında bir genelleme yapılamamış, sürdürülebilirliğin işleve, yapı tipine göre değiştiği, genelleme yapmanın doğru olmadığı sonucuna ulaşılmıştır