Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2014
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Osman Çakır
Danışman: MEHMET GÜVEN
Özet:Bu araştırmanın amacı evlilik doyumunu; güvenli bağlanma stili, erken uyumsuz şema alanlarının ve duygusal düzenleme stratejilerinin ne düzeyde etkilediğini incelemektir. Çalışma grubu, lise ve üstü eğitim düzeyine sahip 346 evli çiftten oluşmaktadır. Çalışma grubunda bulunan erkeklerin yaş ortalamaları 39.63 (Ss:7.8), kadınların yaş ortalamaları 36.5 (Ss:7.5)'tir. Grupta yer alan erkek katılımcıların evlenme yaş ortalamaları 26.87 iken, kadın katılımcıların evlenme yaş ortalamaları ise 23.60'tır. Çalışma grubunda yer alan çiftlerin %9,2'sinin çocuğu yoktur, %32,6'sı bir, %44'ü iki, %11,2'si üç ve %2.6'sı ise dört ve daha fazla çocuğa sahiptir. Bununla birlikte çiftlerin %25,9'u görücü usulü, %6,1'i akraba, %19,3'ü arkadaş aracılığıyla, %44,7'si flört ederek ve %0,9'u sanal yolla tanışarak evlenmiştir. Verilerin toplanmasında İlişki Ölçekleri Anketi, Çift Uyum Ölçeği ve Young Şema Ölçeği Kısa Formu ve araştırmacı tarafından geliştirilen Evlilikte Duygusal Düzenleme Ölçeği kullanılmıştır. Çalışma grubundan elde edilen veriler LISREL ve AMOS istatistik programlarıyla analiz edilmiştir. Araştırmada öne sürülen hipotezleri test etmek için Pearson Momentler Çarpımı Korelasyonu, Yapısal Eşitlik Modellemesiyle beraber Dyadic Analiz yapılmıştır. Bulgular aktör etkileri açısından incelendiğinde, güvenli bağlanma düzeyinin artmasının uyumsuz şema alanlarını kadın ve erkelerde negatif yönlü etkilediği görülmüştür. Pozitif düzenleme becerisi aktör etkisi acısından incelendiğinde, kadının kopukluk şema alanını negatif, erkeklerde zedelenmiş sınırlar şema alanını pozitif; evlilik doyumunu hem kadınlarda hem de erkeklerde pozitif etkilediği görülmüştür. Partner etkileri açısından pozitif düzenleme becerisi incelendiğinde; kadınlarda zedelenmiş otonomi, kopukluk, diğeri yönelimlilik, erkeklerde zedelenmiş otonomi şema alanını negatif, evlilik doyumunu hem kadınlarda hem erkeklerde pozitif etkilediği görülmüştür. Çift yönlü ilişkilere bakıldığında aktör ve partnerin güvenli bağlanma stili, pozitif düzenleme becerileri, evlilik doyumları, zedelenmiş sınırlar, kopukluk, yüksek standartlar, zedelenmiş sınırlar ve diğeri yönelimlilik şema arasında pozitif yönlü ilişki görülmüştür. Sonuçlar literatür ve kuramlar açısından tartışılmış, ileride yapılacak araştırmalara önerilerde bulunulmuştur.