Açılı yükler altında biyo-ilhamlı yapı dolgulu hibrit tüplerin enerji sönümleme performanslarının incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Selin ARICI

Danışman: Murat Altın

Özet:

Araç kazalarının her geçen gün artması otomotiv endüstrisinde yolcu güvenliği konusunda araştırmaların önemini ortaya koymaktadır. Araştırma alanlarından biri olan taşıt güvenlik sistemleri can ve mal kaybının en aza indirgenmesini sağlamaktadır. Enerji sönümleyici yapılar pasif güvenlik sistemi elemanları olarak kabul edilmektedir. Bu çalışma canlı doğadan esinlenerek tasarlanan biyo-ilhamlı yapı ile dolgulu hibrit enerji sönümleyici profiler üzerine olacak şekilde iki aşamada gerçekleştirilmiştir. İlk aşamada biyo-ilhamlı modeller (1M, 2M, 3M) 3D baskı yöntemi üretilmiştir. Üretilen biyo-ilhamlı yapılar geleneksel enerji sönümleyici profillerin içerisine yerleştirilmiş, 0° ve 15°’lik deformasyon açısında ezilerek performansları belirlenmiştir. Çalışmanın ikinci aşamasında elde edilen deney sonuçları dikkate alınarak sonlu elemanlar modelleri oluşturulmuş ve aynı koşullar altında analizler yapılmıştır. Sonuç olarak 0° deformasyon açısında 3M hibrit modelin geleneksel modele (0M) göre enerji sönümleme kapasitesi bakımından %22,64 ve ezilme kuvveti verimi bakımından %8,63 daha iyi olduğu belirlenmiştir. 15° deformasyon açısında geleneksel modele göre enerji sönümleme kapasitesi bakımından 3M modelin %22,49, ezilme kuvveti verimi bakımından ise 2M modelin %6,06 daha iyi sonuca sahip olduğu tespit edilmiştir. Özgül enerji sönümleme kapasitesi bakımından gerek 0° gerekse 15° de yapılan tüm deneylerde kütle artış oranının sönümlenen toplam enerji artış oranından daha az olmasından dolayı geleneksel modellerin hibrit modellerden daha yüksek performansa sahip olduğu bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler : Pasif güvenlik sistemleri, hibrit enerji sönümleyiciler, biyo-ilhamlı yapılar, özgül enerji sönümleme, ezilme kuvveti verimi