Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2016
Öğrenci: NURAY KAYADİBİ
Danışman: NECATİ DEMİR
Özet:Bu çalışmada Makedonya'da öğrenim gören ilköğretim 7. sınıf seviyesindeki Türk öğrencilerin okuduğunu anlama, dinlediğini anlama, yazma ve konuşma becerilerine yönelik durum tespiti yapmak; dil becerilerine yönelik değerlendirmelerde bulunmak; Türkçe eğitime yönelik öğretmen görüşlerini tespit etmek ve Türkçe programını değerlendirmek amaçlanmıştır. Çalışmada nicel ve nitel araştırma yöntemlerinin birlikte uygulandığı karma yöntem kullanılmıştır. Araştırmanın nicel verilerinin toplanmasında tarama modeli kullanılmıştır. Çalışmada Makedonya Cumhuriyeti'nde öğrenim gören ilköğretim 7. sınıf seviyesindeki Türk öğrencilerin okuduğunu anlama, dinlediğini anlama, yazma ve konuşma becerilerini tespit etmek için betimsel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın nitel kısmında öğretmen görüşleri ile ilgili verilerinin toplanmasında olgubilim deseni, Makedonya Türkçe Dersi Öğretim Programı'nı değerlendirmek için doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın nicel verilerini toplamak amacıyla Okuduğunu Anlama Başarı Testi, Dinlediğini Anlama Başarı Testi, Yazılı Anlatım Değerlendirme Ölçeği, Konuşma Becerisi Değerlendirme Ölçeği ve araştırmaya katılan öğrencilerin demografik özelliklerini belirleyebilmek için Kişisel Bilgi Formu uygulanmıştır. Araştırmanın nitel boyutunda Makedonya'daki Türkçe öğretmenlerinin görüşlerine yönelik veriler yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılarak toplanmıştır. Araştırmanın nicel boyutunun çalışma grubunu, Makedonya Cumhuriyeti devlet okullarının ilköğretim 7. sınıfında öğrenim gören 310 Türk öğrenci; nitel boyutunun çalışma grubunu ise Makedonya'da ilköğretim okullarında görev yapan 13 Türkçe öğretmeni oluşturmaktadır. Çalışma Makedonya Cumhuriyeti'nde 2012-2013 eğitim öğretim yılı güz döneminde Üsküp, Koliçani Köyü (Üsküp), Kalkandelen, Gostivar,Vrapçişte, Kırçova, Ohri, Struga, Merkez Jupa (Debre), Kocacık Köyü (Debre), Resne'deki ilköğretim okullarında gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın analizlerinde güvenirlilik analizi, frekans tabloları, betimleyici istatistikler, bağımsız örneklem t-testi ve tek yönlü varyant analizi (ANOVA) testlerinden faydalanılmıştır. Yarı yapılandırılmış görüşmelerden elde edilen veriler betimsel analiz aşamaları göz önünde bulundurularak analiz edilmiş, alan uzmanları ile uygun tema ve kodlar belirlenmiştir. Araştırma sonucunda öğrencilerin Türkçe okuduğunu anlama becerilerine ilişkin düzeyin %60, dinlediğini anlama becerilerine ilişkin düzeyin %73, yazılı anlatım becerilerine ilişkin düzeyin kısmen, konuşma becerilerine ilişkin düzeyin kısmen olduğu tespit edilmiştir. Bu durum Makedonya'da iki dilli ortamda bulunan Türk öğrencilerin okuma ve dinleme becerilerinin orta düzeyde, yazma ve konuşma becerilerinin alt orta düzeyde olduğunu göstermektedir. Ayrıca öğrencilerin okuduğunu anlama, dinlediğini anlama, yazılı anlatım ve konuşma becerilerinin tümü arasında pozitif yönlü ve orta düzeyde anlamlı bir ilişki bulunmaktadır. Bu ilişkinin okuduğunu anlama ve dinlediğini anlama becerileri arasında en yüksek seviyede iken okuduğunu anlama ve yazılı anlatım becerileri arasında en düşük seviyede olduğu tespit edilmiştir. Makedonya'daki Türkçe öğretmenlerinin Türkçe eğitimine yönelik programla, derslerle, materyallerle, iki dillilikle ilgili olumlu ve olumsuz görüşleri tema ve kodlar çerçevesinde değerlendirilmiştir.