Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, TIBBİ FARMAKOLOJİ ANABİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Yurdum KARABACAK
Danışman: Süreyya Barun
Özet:
Otizm spektrum bozukluğu (OSB) erken çocukluk döneminde ortaya çıkan ve sosyal
etkileşimde yetersizlik, kısıtlı, tekrarlayıcı davranış kalıpları, ilgi alanları veya
aktiviteler ile karakterize olan gelişimsel bir bozukluktur. OSB'nin bu temel belirtilerine
endişe, huzursuzluk, saldırganlık, hiperkinetik bozukluk ve uyku problemleri gibi
rahatsızlıklar eşlik edebilmektedir. OSB’de son 20 yıl içerisinde görülme sıklığında artış
eğilimi izlenmektedir ve bu nedenle önemli bir halk sağlığı sorunu haline gelmiştir.
Etiyolojik faktörler tam olarak belirlenemediği için hastalığı tedavi edici bir
farmakolojik ajan bugün için mevcut değildir. Dünyada ve ülkemizde eşlik eden
psikiyatrik hastalıkların ve psikotrop ilaç kullanımının OSB tanılı bireylerde yaygın
olduğu gösterilmiştir fakat bu konuda uzun dönemli çalışma raporlarının sayısı azdır.
Reçete veri tabanı bulunan ülkelerdeki kayıt sistemi, ilaç kullanım modellerini
incelemek için değerli verilere ulaşmayı sağlamaktadır. Bu veriler tanılıbaz alınarak
yapılan farmakoepidemiyolojik çalışmalar toplumdaki ilaç kullanımının uzun vadeli
takibini, olumlu ve olumsuz etkilerini değerlendirmek için önemli bir kaynak
oluşturmaktadır. Ayrıca uluslararası düzeyde sağlık kayıtlarının karşılaştırılmasını, ilaç
ile hastalık birlikteliğini ve ilaç kullanımının riskleri, yararları, etkililiği ve sağlık
üzerindeki ekonomik etkilerini keşfetmek için iyi fırsatlar sunmakta, böylelikle
farmakoepidemiyolojik çalışmaların geniş bir alana katkısı olmaktadır. Bu çalışmada,
ülkemizde OSB tanısı alan çocuk ve ergen yaştaki hastalara yazılan reçetelerdeki
farmakoterapi eğilimlerinin belirlenmesi amaçlanmaktadır. Ülkemizde daha önce
yapılmamış olan bu tanımlayıcı çalışmanın literatüre ve pek çok çalışmaya rehberlik
edebileceği düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler : Otizm Spektrum Bozukluğu, Komorbidite, Farmakoterapi