Ortaöğretim kurumlarındaki öğretmen ve yöneticilerin dijital bağımlılık düzeylerinin incelenmesi: Ankara ili Çankaya ilçesi örneği


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, BÜRO YÖNETĠMĠ EĞĠTĠMĠ ANA BĠLĠM DALI, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: BETÜL YILMAZ

Danışman: Selami Eryılmaz

Özet:

Bu araştırmanın amacı, ortaöğretim kurumlarındaki öğretmen ve yöneticilerin dijital bağımlılık düzeylerinin ortaya koymak ve bu bağlamda cinsiyet, yaş, eğitim düzeyi, günlük internet kullanım süresi gibi bağımsız değişkenlerinin öğretmen ve yöneticilerin dijital bağımlılıklarında anlamlı bir farklılığa neden olup olmadığını incelemektir. Genel tarama modeline göre gerçekleştirilen bu araştırmada, 541 kişiden elde edilen veriler kullanılmıştır. Kişisel Bilgi Formu ve Oyun Bağımlılığı, Sosyal Medya Bağımlılığı ve Günlük Hayata Etki isimli boyutları olan Dijital Bağımlılık Ölçeği ile veriler toplanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, öğretmenlerin Dijital Bağımlılık Ölçeği geneli ve alt boyutlarından Oyun Boyutu ve Sosyal Hayata Etki Boyutu cinsiyete göre anlamlı düzeyde farklılık göstermektedir. Dijital Bağımlılık Ölçeği geneli, Sosyal Hayata Olumsuz Etkisi Boyutu, Oyun Boyutu için erkeklerin bağımlılık düzeyi ortalaması, kadınların bağımlılık düzeyinden daha yüksektir. Öğretmenlerin Sosyal Medya boyutunda anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Yöneticilerin Dijital Bağımlılık Ölçeği Geneli, Oyun Boyutu, Sosyal Hayata Olumsuz Etki Boyutu ve Sosyal Medya Boyutunda anlamlı bir farklılık v

vi

görülmemiştir. Öğretmenlerin Dijital Bağımlılık Ölçeği alt boyutlarından Oyun Boyutu ve Sosyal Medya Boyutu yaşa göre anlamlı düzeyde farklılık gösterirken, öğretmenlerin Dijital Bağımlılık Ölçeği geneli ile Dijital Bağımlılık Ölçeği Sosyal Hayata Olumsuz Etki Boyutu anlamlı düzeyde bir farklılık göstermemektedir. Dijital Bağımlılık Ölçeği alt boyutlarından Oyun Boyutu ve Sosyal Medya Boyutu için, 26-30 yaş aralığındaki öğretmenlerin ortalaması diğer yaş gruplarının ortalamasından yüksektir. Yöneticilerin Dijital Bağımlılık Ölçeği Geneli, Sosyal Hayata Olumsuz Etki Boyutu ve Sosyal Medya Boyutunda anlamlı bir farklılık gözlenmezken, yöneticilerin Dijital Bağımlılık Ölçeği alt boyutlarından sadece oyun boyutunda anlamlı bir farklılık gözlenmiştir. Oyun Boyutu için, 31-35 yaş aralığındaki yöneticilerin ortalaması diğer yaş gruplarının ortalamasındanyüksektir. Dijital Bağımlılık Ölçeği geneli ile alt boyutlardan hiçbiri eğitim düzeyine göreanlamlı farklılık göstermemektedir. Öğretmenlerin Dijital Bağımlılık Ölçeği geneli ile altölçeklerin hepsi günlük internet kullanım süresine göre anlamlı düzeyde farklılıkgöstermektedir. Dijital Bağımlılık Ölçeği Oyun Boyutu için; günlük internet kullanımsüresine göre 6 ve üzeri saat olan öğretmenlerin oyun boyutu bağımlılık düzeyi ortalamapuanı anlamlı derecede daha yüksektir. Dijital Bağımlılık Ölçeği Sosyal Medya Boyutuiçin; günlük internet kullanım süresine göre 4-5 saat olan öğretmenlerin Sosyal MedyaBoyutu bağımlılık düzeyi ortalama puanı anlamlı derecede daha yüksektir. DijitalBağımlılık Ölçeği Sosyal Hayata Olumsuz Etki Boyutu için, günlük internet kullanımsüresine göre 4-5 saat olan öğretmenlerin Sosyal Medya Boyutu bağımlılık düzeyiortalama puanı anlamlı derecede daha yüksektir. Dijital Bağımlılık Ölçeği geneli için,günlük internet kullanım süresine göre 0-1 saat olan öğretmenlerin dijital bağımlılık düzeyiortalama puanı anlamlı derecede daha düşük iken diğer gruplar arasında anlamlı derecedefarklılık bulunmamaktadır. Yöneticilerin Dijital Bağımlılık Ölçeği Geneli, Sosyal HayataOlumsuz Etki Boyutu ve Oyun Boyutunda anlamlı bir farklılık görülmezken, yöneticilerinDijital Bağımlılık Ölçeği alt boyutlarından sadece Sosyal Medya Boyutunda anlamlı birfarklılık gözlenmiştir. Dijital Bağımlılık Ölçeği Sosyal Medya Boyutu için; günlük internetkullanım süresine göre 4-5 saat olan yöneticilerin Sosyal Medya Boyutu bağımlılık düzeyiortalama puanı anlamlı derecede daha yüksektir.

Anahtar Kelimeler : Dijital Bağımlılık, Sosyal Medya Bağımlılığı, Dijital Oyun Bağımlılığı, İnternet Bağımlılığı, Cep Telefonu Bağımlılığı.