Eklemeli imalat yöntemleri ile üretilen mekanik elemanların statik ve dinamik davranışlarının incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: EREN KOÇAK

Danışman: Tuncay Karaçay

Özet:

Katmanlı İmalat Yöntemi'nin (KİY) uygulamaları ve KİY üzerine gerçekleştirilen çalışmalar, KİY'nin geleneksel üretim yöntemlerine kıyasla daha esnek tasarım imkanı sağlamasından dolayı her geçen gün artmaktadır. KİY'nin bu özelliği, tasarım mühendislerinin karmaşık geometriye sahip ve hafif bileşenler tasarlamasına olanak tanıdığından, yakıt tüketiminin azalmasını, yük taşıma kapasitesinin artmasını ve daha uzun uçuş / nakliye menzili elde edilmesini sağlamaktadır. Bahsi geçen avantajları sebebiyle KİY, uzay ve havacılık ile otomotiv sanayileri için oldukça cazip olmaktadır. Yukarıda belirtilen avantajlarına rağmen, KİY'nin bazı dezavantajları da vardır. KİY kullanılarak üretilen mekanik parçalar, parçanın dinamik ve statik özelliklerinin değişmesine sebep olan artık gerilmelere, kendine özgü mikro yapısal özelliklere ve olası dahili kusurlara sahip olabilmektedir. KİY'de, özelliklerine ve uygulama alanlarına göre farklı tipte metalik malzemeler kullanılabilmektedir. 17-4 PH paslanmaz çelik, 315 °C'ye varan yüksek sıcaklıklarda, çok yüksek mukavemeti ve iyi korozyon direnci nedeniyle mühendislik uygulamalarında en çok tercih edilen metalik malzemelerinden biridir. Çalışma kapsamında, 17-4 PH paslanmaz çelik malzemeden, Seçici Lazer Eritme yöntemi ile argon agazı altında, dikey yönde çekme ve eğilmeli yorulma numuneleri üretilmiştir. Üretilen numunelere farklı tipte ısıl işlem uygulanarak ısıl işlemin statik ve dinamik davranışa olan etkisi incelenmiştir. Bu kapsamda, numunelerin oda sıcaklığında, darbe tahrik tekniği kullanılarak modal testleri gerçekleştirilmiştir. Daha sonra, oda sıcaklığında statik çekme testleri ve eğilmeli yorulma testleri icra edilmiştir. Testler tamamlandıktan sonra her bir numunenin içyapısı optik mikroskop ile incelenmiş ve sertlik değerleri elde edilmiştir. Elde edilen mekanik özellikler literatür ve eğilmeli yorulma özellikleri ise geleneksel yöntemle üretilmiş numunelerin verileri ile karşılaştırılmıştır.