Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Tuğba KÖKEN
Danışman: YUSUF KALENDER
Özet:Dimethoat (O,O-dimetil-S-N-metilkarbamoilmetil fosforoditioat), zirai mücadelede yaygın olarak kullanılan organofosfatlı bir insektisittir. Ferulik asit (3-metoksi-4-hidroksisinamik asit) çeşitli sebze ve meyvelerde bulunan fenolik bir bileşiktir ve reaktif moleküllerin yok edilmesinde, lipit peroksidasyonun inhibe edilmesinde rol oynamaktadır. Bu çalışmada dimethoat’ın beyin dokusunda meydana getirdiği oksidatif hasar üzerine ferulik asitin koruyucu etkileri araştırılmıştır. Bu amaçla deney grubu oluşturulmuştur. 1. Grup: Kontrol grubu, 2. Ferulik asit (30 mg/kg gün v.a.) uygulanan grup, 3. Grup: Düşük doz (1/100 LD50) dimethoat uygulanan grup. 4. Grup: Yüksek doz (1/10 LD50) dimethoat uygulanan grup, 5. Grup: Düşük doz dimethoat ve ferulik asit uygulanan grup, 6. Grup: Yüksek doz dimethoat ve ferulik asit uygulanan grup. Deney hayvanlarına maddeler 28 gün boyunca günde bir defa verilmiştir. Deneylerin sonunda sıçanların beyin dokularında, oksidatif stres parametreleri olan süperoksit dismutaz (SOD), katalaz (CAT), glutatyon peroksidaz (GPx), glutatyon-S-transferaz (GST) enzim aktiviteleri ile lipid peroksidasyon son ürünü olan malondialdehit (MDA) miktarları gruplar arasında karşılaştırılmalı olarak araştırılmıştır. Bununla birlikte beyin dokusu histolojik olarak ışık mikroskobunda incelenmiştir. Deneylerimizin sonucunda, kontrol grubu ile düşük ve yüksek doz dimethoat uygulanan ratların beyin dokusundaki MDA miktarları ve antioksidan enzim aktiviteleri (SOD, CAT, GPx ve GST), istatiksel olarak karşılaştırıldığında anlamlı bir fark gözlenmiştir. Yine düşük ve yüksek doz dimethoat uygulanan gruplar ile düşük ve yüksek doz dimethoat ve ferulik asit verilen gruplar karşılaştırıldığında hem MDA miktarı bakımından hem de SOD, CAT, GPx ve GST enzim aktiviteleri bakımından istatiksel olarak anlamlı bir fark gözlenmiştir. Işık mikroskobu bulgularımız, biyokimyasal çalışmaları desteklemektedir. Bu çalışmaya dayanarak, ferulik asitin kısmi olarak dimethoat toksisitesini azalttığını söylemek mümkündür.