Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2017
Öğrenci: BAŞAK APAYDIN AVŞAR
Danışman: MERAL EBEGİL
Özet:Ülkemiz ekonomisi açısından büyük öneme sahip imalat sanayi bünyesinde yer alan çok sayıda firmanın, etkinliğini ölçmek firma yöneticileri ve karar vericilerin yönetim stratejilerini geliştirmeleri açısından oldukça önemlidir. Bu tez çalışmasında, yüksek katma değer yaratan bu sektör firmalarının etkinliğini ölçmek için çok periyotlu iki aşamalı bir VZA modeli tanımlanmıştır. Geleneksel VZA yönteminden farklı olarak firmaların, finansal etkinlikleri ve faaliyet etkinlikleri iki alt süreçte ele alınmıştır. Söz konusu yöntem imalat sanayi firmaları üzerinde ilk defa bu çalışmada uygulanmıştır. Çalışma kapsamında uygulanan bu yöntem ile firmaların genel etkinlikleri ölçülürken iki alt sürece ayırarak etkinsizliğin kaynağı tespit edilmeye çalışılmıştır. Buna göre Türkiye Kamu Aydınlatma Platformu (KAP)'nda yer alan 90 imalat sanayi firmasının 2013-2015 dönemi verileri kullanılarak etkinlik ölçümü yapılmıştır. Çalışmada birinci aşama girdileri olarak; çalışan sayısı, toplam aktifler ve ödenmiş sermaye kullanılırken, birinci aşama çıktıları ve aynı zamanda ikinci aşama girdileri olarak; hasılat ve faaliyet giderleri kullanılmıştır. İkinci aşama çıktıları olarak ise net kâr marjı, faaliyet kârlılığı, aktif kârlılığı ve öz sermaye kârlılığı kullanılmıştır. Ayrıca firmaların birden fazla periyoda sahip olması nedeniyle Malmquist endeks yöntemi uygulanarak firmaların etkinlik değişimi incelenmiştir. Son olarak, firmalara girdi, süreç ve çıktı değişkenleri bakımından uygulanan bir kümeleme analizi yöntemiyle elde edilen sonuçların çok periyotlu iki aşamalı VZA etkinlik sonuçlarına göre oluşan kümelerle bir karşılaştırmasına yer verilmiştir.