Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2009
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Asuman GÜNEŞ
Danışman: İSA ÖZKAN
Özet:Oğuz Grubu Türk Kahramanlık Destanlarında Kadın adlı tezde genel olarak Oğuz grubu Türk Kahramanlık Destanlarında yer alan kadınların rolleri, konumu, işlevi, bunları belirleyen sosyokültürel yapı ve destan anlatıcısının dinleyicileri eğitme, yönlendirme, eğlendirme gibi amaçlarla bunu nasıl kullandığı incelenmeye çalışılmıştır. Tez, giriş bölümüyle birlikte toplam dokuz bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde antropolojik (işlevsel) yöntemin özellikleri; Malinowski'nin ve W. Bascom'un konuyla ilgili çalışmaları; Oğuz grubu Türk kahramanlık destanlarında yer alan kadınların işlevsel yöntemle incelenişi hakkında bilgi verilmiştir. Birinci bölümde annenin aile ve toplumdaki işlevi, ideal anne tipi, annenin uzlaştırıcı tutumu, bilgeliği, şefkati, çocuğun yetişmesi ve eğitimindeki rolü, anneye saygı, olumsuz kahraman tiplerinin anneleri, üvey annelik, kayınvalidelik konuları incelenmiştir. İkinci bölümde kadının eş olarak rolü, kadın telakkisinin değişimi, eşler arasındaki sevgi bağı, kadının uyarıcı ve yol göstericilik rolü, otoritesi, kahramanlığı, karı-koca arasındaki çatışma sebepleri, kadına yönelik iftira ve yas tutma konuları incelenmiştir. Üçüncü bölümde evlenilecek kişide aranan özellikler, aşk, kaçarak ve kaçırarak evlenme, görücü usulü evlilik, kız verme, beşik kertme, öldüğü sanılan kişinin karısıyla, nişanlısıyla veya sözlüsüyle evlenme, kuzen evliliği, çok eşlilik ve kuma konuları incelenmiştir. Dördüncü bölümde kadınların kız çocuk ve kız kardeş olarak destandaki rolü; beşinci bölümde kadınların karşı cins tarafından küçümsenme sebepleri; altıncı bölümde ihtiyar kadınlar ve cadılar; yedinci bölümde hizmetçi ve köle kadınlar; sekizinci bölümde kadınlarla ilgili sembol ve kültler (geyik ve av, at, bağ, su) incelenmiştir. Sonuç bölümünde ise yapılan çalışmalarla ilgili genel bir değerlendirme yapılmıştır.