Ankilozan spondilitli bireylerde fizyoterapist eşliğinde yürütülen rehabilitasyon programının denge ve postüral stabilite üzerine etkisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2015

Öğrenci: SELİM MAHMUT GÜNAY

Danışman: İLKE KESER

Özet:

Ankilozan Spondilit (AS) temel olarak omurgayı etkileyerek ciddi fonksiyonel bozukluklara neden olan kronik inflamatuar bir hastalıktır. AS de azalmış spinal mobilite ve postüral değişimler denge kaybına yol açmakta ve düşme riski ortaya çıkarmaktadır. Bu çalışmanın amacı AS de fizyoterapist eşliğinde yürütülen rehabilitasyon programının denge ve postüral stabilizasyona etkisini incelemek ve dengeyi geliştirmeye yönelik fizyoterapi yaklaşımlarının rehabilitasyona katkısını araştırmaktır. Çalışmaya katılan 21 olgu, çalışma (n=11) ve kontrol gruplarına (n=10) ayrıldı. Araştırmada statik ve dinamik dengenin değerlendirilmesinde Berg Denge Ölçeği (BDÖ), Süreli Kalk Yürü Testi (SKYT), Tek Ayak Üzerinde Durma Testi (TAÜDT) ve Fonksiyonel Uzanma Testi (FUT) kullanıldı. Esneklik ve spinal mobilite Bath Ankilozan Spondilit Metroloji İndeksi (BASMİ) ile fonksiyonel durum Bath Ankilozan Spondilit Fonksiyonel İndeksi (BASFİ) ile hastalık aktivitesi ve progresyonu Bath Ankilozan Spondilit Hastalık Aktivite İndeksi (BASHAİ) ile yaşam kalitesi Ankilozan Spondilit Yaşam Kalitesi Anketi (ASYKA) ile değerlendirildi. Tüm katılımcılara 3 hafta boyunca haftada 5 gün olmak üzere fizyoterapi programı uygulandı. Çalışma grubuna kaplıca suyu içerisinde ve egzersiz salonunda rutin fizyoterapi uygulamalarıyla birlikte denge ve stabilite egzersizleri yaptırıldı. Tedavi öncesi değerlerle karşılaştırıldığında çalışma grubunda SKYT, TAÜDT ve FUT ölçümlerinde anlamlı gelişme gözlendi (p<0,05). Kontrol grubunda ise sadece SKYT ve sol ayak üzerindeki denge ölçümlerinde anlamlı sonuçlar elde edildi (p<0,05). Gruplar arasında anlamlı bir fark gözlenmedi (p>0,05). BASMİ, BASFİ, BASHAİ, ASYKA değerleri her iki grupta da tedavi öncesi ölçümlere göre anlamlı değişim gösterdi (p<0,05). Gruplar arası karşılaştırmada ise anlamlı fark yoktu. AS tedavisinde rutin fizyoterapi yaklaşımlarıyla birlikte denge ve postüral stabilite egzersizlerinin uygulanması dengenin dar destek yüzeyinde bile daha uzun süre korunabildiği gözlendi. Bu çalışmanın sonuçlarına göre AS rehabilitasyonu kapsamında, su içerisinde ve karada dengeye yönelik egzersiz yaklaşımları tedavinin etkinliğine katkı sağlayabilir.