Bakır nanopartiküllerinin genotoksisitesinin in vitro mikroçekirdek yöntemi (OECD 487) ile araştırılması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MÜNEVVER EVREN

Danışman: Gonca Çakmak

Özet:

Günümüzde nanopartiküllerin (NP) giderek artan üretimi ve kullanımı nedeniyle potansiyel sağlık riskleri de artmaktadır. Bakır (Cu) ve türevi NP nin antimikrobiyal etkinliği gösterilmiştir. İn vitro sitokinezin bloklandığı mikroçekirdek (SBMÇ) yöntemi OECD kılavuzu (OECD 487) olarak kabul edilmiştir. Kılavuzda SBMÇ yönteminin, bazı hücre hatlarında ve NP de uygulanmasının validasyonu için çalışılması önerilmektedir. Bu hücrelerden insan akciğer epitel kanser hücre hattı (A549), NP ye maruziyette öncelikli olan solunum sistemini temsil ettiği ve insana ait olduğu için önemlidir. Bu çalışmada, in vitro SBMÇ yönteminin A549 hücrelerinde NP için uygulanması amaçlanmıştır. Akut ve kronik maruziyeti temsil eden 4 ve 24 saatlik iki farklı maruziyet süresi uygulanmıştır. MÇ ve MÇ li hücre sıklığı yanında nükleer tomurcuk (NT), nukleoplazmik köprü (NPK) sıklıkları değerlendirilmiş ve sitokinezin bloklandığı proliferasyon indeksi (SBPİ) de hesaplanarak yöntem sitom yöntemi haline gelmiştir. Kısa ve uzun maruziyette en yüksek iki konsantrasyonda (sırasıyla; 20 ve 30 μg/mL, 10 ve 15 μg/mL) istatistiksel olarak anlamlı doza bağlı artan MÇ sıklığı bulunmuştur (p<0,05). Kısa dönem maruziyette 30 μg/mL konsantrasyonda NPK sıklığı da anlamlı olarak artmıştır (p<0,05). Kullanılan konsantrasyonların sitotoksik olmadığı, hesaplanan SBPİ değerlerinden gözlenmiştir (SBPİ=1,5-2). Çalışmamız Cu-NP nin genotoksisitesini; A549 hücrelerinde, in vitro SBMÇ sitom yöntemiyle araştıran ilk çalışma niteliğindedir. Aynı zamanda bu çalışma, in vitro SBMÇ yönteminin A549 hücre hattında kullanımının validasyon çalışmalarına da katkıda bulunacaktır.