API borularının gazaltı kaynak yöntemiyle kaynaklanabilirliği ve mikroyapı-mekanik özelliklerinin incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MURAT SEZGİN

Danışman: CEMİL ÇETİNKAYA

Özet:

Dünyada enerji tüketimi teknolojinin ve sanayinin gelişmesiyle birlikte her geçen yıl artmaktadır. Enerji ihtiyacını karşılamak için kullanılan kaynakların başında petrol ve doğalgaz gelmektedir. Türkiye de, petrol ve doğalgaz zengini Ortadoğu ve Kafkas coğrafyası ile Avrupa arasındadır. Bu konumundan dolayı güçlü bir enerji nakil hattında bulunmaktadır. Doğalgaz transferinde boru hattı ile taşımacılık her geçen gün artmaktadır. Türkiye, son yıllarda yaptığı projeler ile doğalgaz transferinde kendini göstermektedir. Gelişen teknoloji ile beraber boru hatlarının saha birleştirme işlemlerinde kullanılan kaynak yöntemleri de gelişmektedir. Bu gelişmelere rağmen ülkemizde doğalgaz boru hatları ile ilgili bilimsel çalışmaların azlığı dikkat çekmektedir. Bu çalışmada bu eksiklik dikkate alınarak doğalgaz boru hatlarında kullanılan API X70M malzemesinin saha birleştirmelerinde kullanılan Orbital kaynak sistemi incelenmiştir. API X70M 56” boru kök ve kapak paso işlemleri örtülü elektrot ile ark kaynak yöntemi kullanılarak kaynatılmıştır. Sıcak ve dolgu paso kaynakları ise Orbital-MAG kaynak yöntemi ile kaynatılmıştır. Kaynak işlemleri saat yönünde ve saat yönün tersine 6’dan 12’ye doğru gerçekleştirilmiştir. Yapılan kaynak işlemleri sonunda yapının incelenmesi için saat yönünde 12-3, 3-6, 6-9 ve 9-12 şeklinde numune 4 bölgeye ayrılmıştır. Her bölgenin ısı girdisi mikroyapı görüntüleri üzerinde incelenmiştir. Ayrıca bu bölgelerin mekanik özelliklerini incelemek için tahribatlı testlere tabi tutulmuştur. Tüm bu testlerin sonucunda ısı dağılımın mikroyapı ve mekanik özelliklere etkisi değerlendirilmiştir. Kaynaklı birleştirmeden alınan test sonuçlarına göre istenen kaynak kabiliyeti sağlanmıştır