Hava araçlarının bakım onarım zamanlarının iyileştirilmesi için karar destek sistemi tasarımı


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Halil ÖZSOY

Danışman: Fatma Yeşim Kalender Öksüz

Özet:

Hava araçlarının gövde yenileme işlemleri için tamamlanma süreleri, yenilecek parçaların tedariki ve bu işlemlerin yapılacağı bakım merkezindeki atölyelerin performansına bağlıdır. Hava aracı bakım merkezinde yapılan bu çalışmada, hava araçlarının gövde yenileme işlemleri yapılırken atölyeler arası sürelerin farklı olduğu ayrıca bazı atölyelerde sürelerin uzun olduğu tespit edilmiştir. Yapılan çalışmayla örnek bir hava aracı belirlenerek geçmiş veriler ışığında çalışma yapılmıştır. Atölyelerin ortalama kapasiteleri belirlenmiş ve atölyelerin yoğunluğu incelenmiştir. Personel sayısının yoğun olduğu atölye için geçmiş veriler ışığında birimler arası yoğunluklar iki farklı senaryo ile değiştirilerek iyileştirmeler yapılmış ve bir hava aracı için ortalama gövde yenileme süresi mevcut durum ile iki farkı senaryo için belirlenmiştir. Fakat sisteme gelen hava aracı sayısı değişmediğinden bu yapılan çalışmanın aynı oranda sipariş hızını da artırması gerekmektedir. Ayrıca siparişin öncelik durumuna göre üretim planlama personelinin birimlerde kaç personel çalışacağına karar veren bir karar destek sistemi geliştirilmesi gerekmektedir. Gövde yenileştirmeye girecek hava araçlarının sisteme gireceği, çıkacağı, hangi malzemelerin gerekli olacağı, öncelik durumlarına göre hangi senaryonun uygulanması gerektiği gibi kararları verebileceği ve sistemde geçireceği süreler gibi hesaplamaların yapılarak üretim planlama personeli tarafından yönetilecek Microsoft Access programında karar destek sistemi oluşturulmuştur. Oluşturulan karar destek sistemi ile sipariş girişi ve sorgulaması sağlanmış, hava aracı cinsine göre yenileştirme işlemlerinde gerekli olan malzeme listesi belirlenerek siparişin alınması aşamasında depo mevcudu sorgulanmıştır ve en önemlisi sipariş önceliğine göre personellerin montaj bölümü için nasıl planlanacağına karar verilebilmiştir. Bu işlemler sipariş alınması aşamasında yapıldığından atölyelerdeki bekleme süreleri azaltılabilecek ayrıca hava aracının da ortalama tamamlanma süresi belirlenebildiğinden müşteriye sipariş alınması aşamasında ortalama temin süresi verilebilecektir.

Anahtar Kelimeler : Hava aracı bakımı, karar destek sistemi, süreç iyileştirme