Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Temel Eğitim, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: TUĞBA ABANOZ
Danışman: Ümit Deniz
Özet:
STEM yaklaşımına uygun fen etkinliklerinin, okul öncesi dönem çocuklarının bilimsel süreç becerilerine etkisini incelemek amacıyla gerçekleştirilen araştırmada ön test son test kontrol gruplu yarı deneysel desen benimsenmiştir. Araştırmaya, Ankara İli Çankaya İlçesi’nde orta sosyoekonomik bölgesindeki ilkokulların anasınıfına devam eden 20 deney ve 18 kontrol grubu olmak üzere 38 çocuk ve öğretmenleri dâhil edilmiştir. Deney ve kontrol grubunun birbirlerini etkilememeleri için çocuklar farklı okullardan seçilmiştir. Veri toplamak amacıyla, 60-72 Aylık Çocuklar için Bilimsel Süreç Becerileri Ölçeği, araştırmacı tarafından geliştirilen Demografik Bilgi Toplama Formu ve yarı yapılandırılmış Öğretmen Görüşme Formu kullanılmıştır. Deney grubundaki çocuklara, araştırmacı tarafından 12 hafta boyunca, haftada 1 gün STEM yaklaşımına uygun fen etkinlikleri uygulanmıştır. Kontrol grubundaki çocuklarla araştırma sonunda veriler toplandıktan sonra etik nedenlerle 3 oturum gerçekleştirilmiştir. Deney ve kontrol grubuna uygulanan ön test ve son testler arasındaki farklılığı belirlemek amacıyla Mann Whitney U Testi, deney ve kontrol grubunun ön test ve son testi arasındaki farklılığı belirlemek amacıyla Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi uygulanmıştır. Deney grubundaki çocukların son testten aldıkları puanların cinsiyet, evde bilgisayar kullanma durumu ve evde kitaplığa sahip olma değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık gösterip göstermediğini belirlemek amacıyla bağımlı gruplar için t-Testi yapılmıştır. Verilerin analizi sonucunda elde edilen bulgulara göre deney ve kontrol grubundaki çocukların bilimsel süreç becerileri ön test puanlarında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık olmadığı; son test puanları arasında ise deney grubu lehine anlamlı bir farklılık olduğu tespit edilmiştir. Çocukların bilimsel süreç becerilerinin cinsiyet, evde bilgisayar kullanma durumu ve evde kitaplığa sahip olma durumu değişkenlerinden ise etkilenmediği saptanmıştır. Bu bulgulara göre, araştırma kapsamında yapılan STEM yaklaşımına uygun fen etkinliklerinin deney grubundaki çocukların bilimsel süreç becerilerinin gelişmesine katkı sağladığı sonucuna ulaşılmıştır. Araştırma sonucunda, STEM yaklaşımına uygun fen etkinliklerinin çocukların özellikle tahminde bulunma-çıkarım yapma-bilimsel iletişim kurma ve gözlem becerileri üzerinde etkili olmuştur. Ayrıca okul öncesi dönem çocuklarına STEM yaklaşımına uygun fen etkinlikleri uygulama öncesinde deney grubu öğretmenleri, STEM eğitimini, fen, matematik veya teknoloji ile ilgili disiplinlerin okul öncesi döneme indirgenmesi ve faydalı bir sistem olarak tanımlarken, kontrol grubu öğretmenleri ise STEM eğitimini hiç duymadığını ve sadece müfredata yönelik etkinliklere yer verdiklerini ifade etmişlerdir.
Anahtar kelimeler: Okul Öncesi Eğitim, STEM, Bilimsel Süreç Becerileri, Fen Eğitimi