Elyaf takviyeli termoset kompozit malzemelerde tamir yönteminin tasarım teknikleri kullanılarak belirlenmesi ve karşılaştırılması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Öznur BAYRAKTAR ERBUDAK

Danışman: Orhan Erden

Özet:

Bu çalışmada kompozit tamir tasarımının Pahl & Beitz sistematik tasarım yaklaşımı ile karar verilmesi amaçlanmaktadır. Bu kapsamda da kompozit tamir tasarımı için gerekli olan tesis kabiliyetleri, maliyet, malzemeye erişebilme gibi mühendislik dışı kriterleri ve dayanım, sağlamlık gibi mühendislik kriterleri sistematik bir yaklaşımla ele alınmaktadır. En yaygın malzemelerden biri olan elyaf takviyeli polimerlerin tamir tasarımı için ihtiyaç listesi, fonksiyon yapısı ve alt fonksiyonları oluşturulmuş ve çözüm varyantları elde edilmiştir. Çözüm varyantları için karar ağacı, değerlendirme çizelgesi ve değer profil diyagramı oluşturulması ile de optimum tasarım belirlenmiştir. Bu yaklaşıma göre tasarım çözümü olarak hasarın kaldırılmadan, dışbükey açı ile önceden pişirilmiş yama tamirinin uygulanması sonucu elde edilmiştir. Aynı zamanda belirlenen tamir tasarım yöntemini doğrulayabilmek için QFD yöntemi ile kalite evi oluşturulması amaçlanmıştır. Kalite evi ile oluşturulan matrisler sonucunda elde edilen tasarım iyileştirilmesi gereken fonksiyonlar elde edilmiştir. Ek olarak sistematik tasarım yöntemi ile belirlenen tamir tasarım çözümü QFD sonuçlarıyla uyumlu olup olmadığı kıyaslanmıştır. Sistematik tasarım yönteminde elde edilen önceden pişirilmiş tamir yama çözümü QFD modeli ile uyumlu olabileceği belirlenmiştir. QFD modelinde malzemenin seçilmesi ve katmanların serilmesi fonksiyon adımlarının maliyetleri azaltma ihtiyacı olduğu tespit edilmiştir. Aynı zamanda pişirilmiş yamanın farklı boyutları olarak önceden pişirilerek ve farklı yığınlarda hazırlanması bu ihtiyacı giderebilecektir. Ek olarak hasarın kaldırılması tasarım zamanını ve işçilik maliyetinde azaltılacağından da uyumlu olacaktır. Sonuç olarak, sistematik tasarım yöntemleri ile elde edilen sonuçlar, QFD yöntemi ile elde edilen sonuçlar ile uyumludur. 

Anahtar Kelimeler : Kompozit, tamir, tasarım metotolojisi