Niti Önalaşımlı Tozlarından Şekil Bellekli Malzemelerin Üretilebilirliği Üzerine Mekanik Alaşımlama Ve Cu’Nun Etkisinin Araştırılması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Ekrem Emre ELVERİŞLİ

Danışman: BÜLENT BOSTAN

Özet:

Bu çalışmada, şekil bellek özelliği gösteren ön alaşımlı NiTi tozlarına, atomik ağırlıkça %2, %4, %6, %8 ve %10 Cu ilave edilen tozlar speks cihazında mekanik alaşımlandırılmıştır. Sonrasında 660 MPa basınçta sıcak preslenen numuneler 1100°C sıcaklıkta, 90 dakika sinterleme işlemi yapılmıştır. Devamında numunelerin yoğunlukları hesaplanarak gözeneklilik oranları belirlenmiştir. Optik mikroskop altında yapılan incelemelerde taneler arasında bağ oluşumlarına ve bileşenlerin yoğunluklarına bağlı olarak ortaya çıkan kontrast farklılıklarının faz değişimleri üzerindeki etkisi incelenmiştir. Kontrastlardaki değişikliklere bağlı olarak numunelerin morfolojilerinin karşılaştırmaları ve tane içinde oluşan fazları inceleyebilmek için SEM’de analizler yapılmıştır. SEM cihazına entegre çalışan EDS cihazında tanelerin merkezinden birleşme noktalarına ve tane dışına olmak üzere bir çizgi üstünde yapılan çizgisel analizleri ve tane içindeki elementlerin difüzyon mekanizmaları incelenmiştir. Vickers sertlik değerleri ölçülen numunelerin kimyasal bileşimlerine bağlı olarak sertlik değerlerinde farklılıkların olduğu gözlenmiştir. Sinterlenen numunelerin XRD analizlerinin sonucuna bakıldığında şekil bellek etkisinin ortaya çıkabilmesi için Ni4Ti3, martenzitik (B19’) ve östenitik (B2) gibi fazlarının oluştuğu tespit edilmiştir