Görme engelli öğrencilerin bazı matematiksel kavramlardaki kavram imajları ve temsilleri


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2013

Öğrenci: TUĞBA HORZUM

Danışman: AHMET ARIKAN

Özet:

Bu tez çalışmasında görme engelliler ilköğretim okulunda öğrenim gören öğrencilerin, bazı matematiksel kavramlardaki kavram imajları ve temsillerini incelemek amaçlanmıştır. Araştırma modeli olarak, nitel araştırma desenlerinden fenomenoloji ve durum çalışması kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcılarını beş total görme engelli oluşturmuştur. Veri toplama araçları yarı yapılandırılmış görüşmeler, öğrencilerin oluşturdukları materyaller, araştırmacının gözlem notları olmuştur. Verilerin analiz edilme sürecinde, -gömülü teoride kullanılan teknikler olan- açık kodlama, eksensel kodlama ve seçici kodlama gibi nitel araştırma tekniklerinden yararlanılmıştır. Verilerin analizi sonucunda, bazı önemli sonuçlar şu şekildedir: Öğrencilerin çoğunlukla kavram imajlarını kullandıkları, kavram tanımlarını göz önünde bulundurmadıkları belirlenmiştir. Öğrenciler soruları/problemleri cevaplarken tamamıyla sezgisel bir yaklaşım kullanmışlardır. Problemlerde spesifik değerlere ve spesifik geometrik şekillere odaklanan öğrencilerin; aynı durum için tamamıyla birbiriyle çelişebilen, tutarlı olabilen veya bir kısmı çelişebilen birden fazla anlayışa sahip oldukları tespit edilmiştir. Öğrencilerin kavramı; teorikte kabul edilebilir tanımlamasına karşın, uygulamada ısrarla- yanlış bilgiyi takip ettikleri, dolayısıyla zorluklarla karşılaştıkları; ayrıca teorikte ve uygulamada düştükleri çelişkinin farkında olmadıkları belirlenmiştir. Öğrenciler temel geometrik şekilleri; tanımlayabilmişler, isimlendirebilmişler ayrıca onları ayırt edebilmişlerdir. Ancak bu durum onların doğru bir kavram anlayışına sahip olmalarına yetmemiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlara dayalı olarak; GE öğrencilerin matematik öğretmenlerine, matematik kitap yazarlarına, matematik eğitimi alanında akademik çalışmalar yapan bilim insanlarına yönelik birtakım önerilerde bulunulmuştur.