İlim, hikmet, aşk, sadâkat ve liyâkat kavramları çerçevesinde Ahmed Yesevî düşüncesinde insan olmanın imkânı


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MUHAMMET VOLKAN ÖZKAN

Danışman: AYTEN KOÇ AYDIN

Özet:

Araştırmada; Ahmed Yesevî’nin eserlerinde ifade edilen ilim, hikmet, aşk, sadâkat ve liyâkat kavramlarını temele alarak Ahmed Yesevî düşüncesindeki insan anlayışı, onun öngördüğü mânâda insan olmanın imkânı meselesi incelenmiştir. Ahmet Yesevî düşüncesinde tahayyül edilen insan anlayışı nasıldır? Bu düşüncede insan olmak ne demektir? Bu sorulara yanıt aramak araştırmanın temel amacıdır. Araştırma beş bölümden oluşmaktadır. İlk bölüm, araştırmanın giriş kısmıdır. Burada araştırmanın; problemi, amacı, önemi, varsayımları, sınırlılıkları açıklanmış ve ilgili araştırmalara dair bilgi verilmiştir. İkinci bölüm, araştırmanın yönteminin açıklandığı bölümdür. Burada araştırma modeli, verilerin toplanması ve analizine ilişkin bilgi verilmiştir. Üçüncü bölümde Ahmed Yesevî’nin hayatı ve anlam-değer dünyası incelenmiştir. Burada Ahmed Yesevî’nin; doğumuna, vefatına, ailesine, ilmî ve entelektüel şahsiyetne, üslûbu ve vii viii metoduna, düşüncesinin önemine, tahsil hayatına, etkilerine, talebeleri ve takipçilerine, eserlerine, yaşadığı döneme dair bilgiler verilmiştir. Dördüncü bölüm, araştırmanın asıl konusunu teşkil eden bölümdür. Burada ilim, hikmet, aşk, sadâkat ve liyâkat kavramlarının Yesevî düşüncesinde ifade ettiği anlam ve bu düşüncede insan olma anlayışı üzerinde durulmuştur. Beşinci bölüm ise araştırmanın sonuç kısmıdır. Bu bölümde, araştırma neticesinde ulaşılan sonuçlara dair bilgi verilmiş ve ilgili öneriler sunulmuştur.