Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, BESLENME VE DİYETETİK ANABİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: EMİNE ELİBOL
Danışman: Yasemin Akdevelioğlu
Özet:
Bu çalışma ghrelin hormonunun açil ve desaçil formlarının ratlarda karaciğer yağlanması ve biyokimyasal bulgulara etkisini değerlendirmek amacıyla yapılmıştır. Çalışma toplam 36 erkek Wistar rat ile yürütülmüştür. Ratlar kontrol, açil ghrelin, desaçil ghrelin, açil/desaçil 3:1, açil/desaçil 1:1 ve açil/desaçil 1:3 olmak üzere toplam 6 eşit gruba ayrılmıştır. Ratlara 14 gün boyunca günde 2 defa subkutan plasebo veya 200 ng/kg hormon uygulaması yapılmıştır. Çalışmanın 15. gününde Oral Glukoz Tolerans Testi (OGTT), 16. gününde ise İnsülin Tolerans Testi (İTT) uygulanmış ve 17. günde de sakrifikasyon işlemi gerçekleştirilmiştir. Ratların kanında bazı biyokimyasal veriler ve karaciğerde diaçilgliserol (DAG), glikojen, protein kinaz C ve PPAR-γ düzeyleri saptanmıştır. Ayrıca ratların karaciğer dokusunda histolojik incelemeler de yapılmıştır. Çalışma sonucunda; en yüksek plazma toplam kolesterol ve VLDL-K düzeyi açil/desaçil 1:3 grubunda gözlemlenmiş, insülin ve HOMA-IR düzeyleri açil ve desaçil ghrelinin birlikte verildiği gruplarda daha düşük bulunmuştur (p<0.05). Plazma açil ghrelin ile fruktozamin (mmol/L), değerleri arasında pozitif yönde istatistiksel olarak anlamlı ilişki tespit edilmiştir (p<0.05). Kontrol grubuna göre açil ghrelin ve açil/desaçil 1:3 gruplarında PPAR-γ gen ekspresyon düzeyinin artış gösterdiği saptanmıştır (p<0.05). Protein kinaz C geninin ekspresyonu kontrol grubuna göre açil/desaçil 1:3 grubunda en yüksek düzeyde bulunmuştur (p<0.05). Karaciğerde steatoz ile uyumlu en yoğun dejeneratif bulguların açil ghrelin grubunda olduğu gözlenmiştir (p<0.05). Bu çalışmada açil/desaçil 1:3 grubunun vücutta açil ghrelin grubuna benzer şekilde, PPAR-γ gen ekspresyonu, serum toplam kolesterol, HDL-K ve VLDL-K düzeylerini artırdığı bulunmuştur. Ayrıca desaçil ghrelinin kan glukoz düzeyini regüle etmede daha etkili olduğu gösterilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Açil ghrelin, Desaçil ghrelin, Açil/desaçil düzeyi, Hepatosteatoz