Yerel ve Mekansal Dinamiklerin Turizm Temelli Girişimcilik Üzerine Etkileri: Marmaris Yerleşmesindeki Girişimcilik Yapısı ve Girişimciliği Etkileyen Faktörlerin Çözümlemesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Şehir ve Bölge Planlama, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: GÜRDAL BOZKURT

Danışman: Kübra Çamur

Özet:

Ekonomik gelişmenin temel araçlarından birisi olan girişimcilik yerel dinamiklerin turizm gelişimine etkileri bağlamında yerel-bölgesel planlama-kalkınma alanındaki çalışmalara da konu edilmiştir. Turizm girişimciliği başlangıçta alternatif turizm gelişimine sahne olan niş turizm merkezlerindeki orta ve küçük ölçekli işletmelere yönelik çalışmalarla ortaya konulmuş, kitle turizmi gelişimine sahne olan destinasyonlarda yerel dinamiklerin ortaya çıkardığı turizm girişimciliği yapısının incelenmesine yönelik yeterli araştırma yapılmamıştır. Bu bağlamda, tezin çalışma konusunu turizm girişimciliğinde yerel dinamiklerinin çözümlenmesi oluşturmaktadır. Marmaris yerleşmesi, yerel girişimcilikle turizm gelişiminin başladığı yerler arasında öne çıkan bir turizm merkezi olmasıyla çalışma alanı olarak seçilmiştir. Tez kapsamında Marmaris'te sektörün başlangıç aşamasında turizm girişimciliğinin yapısı ve süreç içinde geçirdiği dönüşümler ile bu dönüşüme etki eden faktörler incelenmiştir. Tezin yöntemini derinlemesine görüşme, yarı yapılandırılmış iki aşamalı anket uygulaması ve tarihsel-mekansal çözümleme oluşturmaktadır. Başlangıçta, turizmin önemli gelir getirici sektör olarak ortaya çıkmasıyla oluşan fırsatları değerlendirmek amacıyla ihtiyaç girişimciliği olarak başlayan turizm girişimciliği, süreç içinde Marmaris dışından gelen yatırımcıların kitle turizmine yönelik yatak kapasitesini arttırma ve kar hedefiyle yaptıkları yatırımlarla büyüme hedefli girişimciliğe dönüşmüştür. Ekonomik gelişme açısından, turistik yatak sayısının artışı, işletme ölçeklerinin büyümesi, konaklama ve servis kalitesinin artışı göz önünde bulundurularak başarılı olarak değerlendirilebilecek dönüşüm süreci, çalışma kapsamında yerel-özgün turizm değerlerinin azalması ve hatta yok olmaya yüz tutması ve mekanın kimliksizleşmesi yönleriyle eleştirilmiştir. Turizme kaynak oluşturan yerel, özgün mekansal-sosyo-ekonomik ve kültürel değerlerin korunması-sürdürülebilirliği için yerel girişimcilerin, küçük ölçekli, özgün değerleri temsil eden ve sürdüren işletmelerin yeni/farklı politikalarla desteklenmesinin gerekliliği ortaya çıkarılmıştır.